Λάθος συναγερμοί που παρ´ ολίγον να πυροδοτήσουν ένα πυρηνικό τέλος
Πέρασαν την ανατολή της σελήνης για επίθεση από τη Συρία
Το κόκκινο σήμα που τρεμόπαιζε στην οθόνη C34B στην αίθουσα της υπηρεσίας της Διοικητικής Αμερικάνικης Αεροάμυνας (NORAD) στο Κολοράντο Σπρίνγκς νωρίς της νύχτας της 16ης Σεπτεμβρίου 1960 ήταν σαφές. Οι Σοβιετικοί εξαπέλυσαν πυραύλους εναντίον της Αμερικής. Ο υποδιοικητής της υπηρεσίας που έσπευσε να δει τι συνέβη έκανε την επαλήθευση και το επιβεβαίωσε. Το Σύστημα Άμεσης Προειδοποίησης Βαλλιστικών Πυραύλων (BMEWS) στη βάση της Θούλης στη Γροιλανδία «είχε ανιχνεύσει πορεία σοβιετικών πυραύλων με κατεύθυνση τις ΗΠΑ.
Ο υποδιοικητής συνδέθηκε τηλεφωνικά με το κέντρο Αντιπυρηνικής Δράσης στην Ομάχα και πληροφόρησε τον διοικητή της ότι «ηταν 99% βέβαιος» ότι οι Σοβιετικοί, εξαπέλυσαν μεγάλη πυραυλική επίθεση εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε χρόνο λιγότερο από τρία λεπτά ειδοποιήθηκε ο Λευκός Οίκος και ετέθη σε άμεση εφαρμογή το σχέδιο με το συνθηματικό «Επείγουσα ανταπόκριση».
Ευτυχώς δεν προχώρησαν. Ο Λευκός Οίκος εξέφρασε ζωηρές αμφιβολίες επειδή «ο Νικίτα Χρουστόφ βρισκεται στη Νέα Υόρκη» και ζήτησε να γίνει «σε βάθος έλεγχος ακριβείας». Τότε διαπιστώθηκε πως ερμηνεύθηκαν λανθασμένα» τα σήματα από τη βάση της Θούλης. Είδαν στα ραντάρ την ανατολή της Σελήνης πάνω από τη Νορβηγία και «έκριναν» ότι γίνεται επίθεση από τη Συρία.
Το κόκκινο φως από το βαλιτσάκι
Τριάντα πέντε χρόνια αργότερα, Κρεμλίνο, Ιανουάριος 1995, πρωί. Στο γραφείο του Ρώσου προέδρου Μπορίς Γέλτσιν μπαίνει ένας ταγματάρχης και του παραδίδει ένα βαλιτσάκι όπου ένα κόκκινο φως διαχεόταν κατά διαστήματα πάνω σε μια μικρή οθόνη. Μια μικρή λάμπα με πράσινο φως τρεμόσβηνε στο χερούλι της βαλίτσας. Άμεση κινητοποίηση στο προεδρικό γραφείο. Πυραυλική επίθεση στη Ρωσία από «κάπου κοντά, πιθανότατα από τη Νορβηγία». Να πατήσει ο Γέλτσιν το κουμπί που είναι μέσα στο βαλιτσάκι και «να απαντήσει καθώς η χώρα διαθέτει 4.700 πυρηνικές κεφαλές;» Προτίμησε να ενημερώσει τον στρατηγό Μιχαήλ Κολέσνικοφ, αρχηγό του γενικού επιτελείου. Είχε κι εκείνος οθόνη ελέγχου διαδρομής πυραύλων». Αυτό που έβλεπε όμως δεν τον ανησυχούσε. Καθώς ο πύραυλος ανέβαινε έπεφταν διάφορα τμήματά του. Προφανώς ήταν μετρίου βεληνεκούς σε στάδιο δοκιμών. Ο στρατηγός καθησύχασε τον Γέλτσιν.
1200 περιστατικά
Πρίν από λίγες ημέρες αποκαλύφθηκε ότι παρ' ολίγον να θρηνήσουμε χιλιάδες θύματα, όταν μια πυρηνική κεφαλή έπεσε κοντά σε πυκνοκατοικημένη περιοχή από αμερικανικό βομβαρδιστικό επειδή είχε προσδεθεί «πιθανότατα χαλαρά». Εκατοντάδες είναι αυτές οι περιπτώσεις στην Αμερική και στη Ρωσία από το 1945 ως σήμερα, είτε από λάθος κατασκευής, είτε από απειρία και αμέλεια ανθρώπων, είτε -το συνηθέστερο στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου- από λαθεμένη «ανάγνωση» των σημάτων που δίνουν τα ραντάρ.
Τα εργαστήρια Sandia στην Καλιφόρνια, τα οποία ασχολούνται με την παραγωγή και τον έλεγχο των αμερικανικών πυρηνικών οπλικών συστημάτων, έχουν καταγράψει «1200 και πλέον περιπτώσεις πυρηνικών όπλων στις οποίες συνέβησαν σημαντικά επεισόδια » στα πρώτα 25 χρόνια μετά τη Χιροσίμα το 1945.
