Ο «δαίμονας του Λαπλάς»: Σύστημα «πρόληψης μαζικής ανυπακοής»

Η επιστημονική φαντασία είναι γεμάτη με τρόπους πρόγνωσης του μέλλοντος, από την ψυχοϊστορία του Χάρι Σέλντον στη «Γαλαξιακή Αυτοκρατορία» του Ισαάκ Ασίμοφ μέχρι τους precogs του Minority Report, τις μυστικιστικές μεθόδους του Dune κ.α.

Ωστόσο, ρωσικό think tank αναπτύσσει μια εφαρμογή η οποία παραπέμπει περισσότερο στις τεχνητές νοημοσύνες της τηλεοπτικής σειρά Person of Interest: όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Ars Technica, που επικαλείται αναφορά της Izvestia, το Κέντρο Έρευνας Νομιμότητας και Πολιτικής Διαμαρτυρίας ισχυρίζεται πως έχει αναπτύξει λογισμικό που μπορεί να ψάχνει ρωσικές δημοσιεύσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να εντοπίζει ενδείξεις και ίχνη σχεδίων από στοιχεία που αντιτίθενται στην κυβέρνηση με στόχο τη διεξαγωγή μη εγκεκριμένων διαμαρτυριών ή συναθροίσεων.

Περιγράφεται ως ένα σύστημα «πρόληψης μαζικής ανυπακοής» που ψάχνει σε posts σε social media μια φορά ανά πέντε λεπτά για να «πιάσει» νύξεις/ ενδείξεις για σχεδιασμένο μη εγκεκριμένων ενεργειών και να ενημερώσει τις αρχές.

Το λογισμικό φέρεται να ενεργοποιήθηκε στις 18 Μαΐου και αποκαλείται «δαίμονας του Λαπλάς»– μια θεωρητική δαιμονική οντότητα, την οποία φαντάστηκε ο μαθηματικός Πιερ Σιμόν Λαπλάς* τον 19ο αιώνα, η οποία υποτίθεται πως, αν γνώριζε την ακριβή θέση του κάθε ατόμου στο σύμπαν, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους νόμους του Νεύτωνα για να αποκαλύψει όλη την πορεία των κοσμικών γεγονότων του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος, το οποίο στα μάτια του δαίμονα θα φάνταζε ως «παρόν».

Σύμφωνα με τον διευθυντή του Κέντρου, Γεβγκένι Βενέντικτοφ, το λογισμικό παρακολουθεί πολιτικώς προσανατολισμένες/ ενεργές ομάδες κοινωνικής διαμαρτυρίας, καθώς και πλατφόρμες συζητήσεων σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, με ειδική μέριμνα για την καταμέτρηση των «likes» και αναδημοσιεύσεων σε δημοσιεύσεις σε εξτρεμιστικά γκρουπ.

Τα γκρουπ και οι σελίδες που σχετίζονται με «εξτρεμιστικές δραστηριότητες» επισημαίνονται από εθελοντές, εισάγονται σε μια κεντρική βάση δεδομένων και αναλύονται/ φιλτράρονται από κοινωνιολόγους και πολιτικούς επιστήμονες.

Οι πληροφορίες σχετικά με επικείμενες κινητοποιήσεις μπορούν να αποστέλλονται σε μονάδες/ άτομα που βρίσκονται επί τόπου, μέσω εφαρμογής για κινητά.

Προς το παρόν, το λογισμικό- όπως αναφέρεται- παρακολουθεί σελίδες χρηστών και γκρουπ στο Facebook και το Vkontakte, ενώ επέκταση για το Twitter είναι σχεδιασμένη για τον Σεπτέμβριο.

Πιερ Σιμόν Λαπλάς

Γεννήθηκε το 1749 στο Μπωμόν-αν-Ωζ (Beaumont-en-Auge), στη στρατιωτική σχολή του οποίου σπούδασε με τη βοήθεια των συμπατριωτών του επειδή προερχόταν από φτωχή οικογένεια.

Σε ηλικία 18 ετών (1767) διορίστηκε καθηγητής των μαθηματικών στη στρατιωτική σχολή του Παρισιού. Άρχισε από τότε να ασχολείται πολύ σοβαρά με την έρευνα και το 1773 παρουσιάζει πρότυπη μαθηματική εργασία επί διαφορικού λογισμού όπου και γίνεται μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Γαλλίας και πρόεδρος της επιτροπής οργάνωσης του Πολυτεχνείου.

Εκλέχθηκε γερουσιαστής και αργότερα έφτασε μέχρι το αξίωμα του υπουργού Εσωτερικών όπου και ανακηρύχθηκε μέλος όλων των Ακαδημιών του κόσμου, πράγμα που πετύχαιναν ελάχιστοι.

Το 1804 έλαβε τον τίτλο του κόμητα και το 1817 τον τίτλο του μαρκήσιου, μετά από την αποκατάσταση των Βουρβόνων. Πέθανε το 1827.

Συνέγραψε σειρά έργων που εξέδωσε αργότερα η γαλλική κυβέρνηση σε επτά τόμους και στη συνέχεια και η Ακαδημία των Επιστημών

Εξέτασε πολλά θέματα που προβλημάτιζαν την εποχή του πάνω στην Ουράνια Μηχανική. Την ελλειπτική κίνηση των πλανητών, τις κινήσεις της Σελήνης, το σχήμα της Γης, τη μέθοδο για να βρεθεί η απόσταση του Ήλιου, τις τροχιές των πλανητών Δία και Κρόνου κλπ. Η θεωρία του για την κοσμογονία εκτίθεται μέσα από το έργο του «Έκθεση του συστήματος του κόσμου» που εξέδωσε το 1796. Σημειώνεται πως το έργο αυτό απανεκδόθηκε το 1824 μαζί με την «Ιστορία της Αστρονομίας».

Είναι επίσης αυτός που επινόησε την περίφημη εξίσωση Λαπλάς. Αν και ο μετασχηματισμός Λαπλάς ονομάζεται προς τιμή του Λαπλάς, (οποίος χρησιμοποίησε το μετασχηματισμό στην εργασία του για τη θεωρία πιθανοτήτων), ο μετασχηματισμός αυτός ανακαλύφθηκε αρχικά από τον Λεονάρτ Όϊλερ, τον Ελβετό μαθηματικό. Ο μετασχηματισμός Λαπλάς εμφανίζεται σε όλους τους κλάδους της μαθηματικής φυσικής

Ο Δαίμονας του Λαπλάς

Ο Πιερ – Σιμόν Λαπλάς οραματίστηκε το 1814 το Δαίμονα του Λαπλάς, έναν υποθετικό δαίμονα που, αν γνώριζε την ακριβή θέση του κάθε ατόμου στο σύμπαν, τότε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους νόμους του Νεύτωνα για να αποκαλύψει όλη την πορεία των κοσμικών γεγονότων, του παρελθόντος και του παρόντος:

Αν θεωρηθεί για μια στιγμή ότι υπάρχει μια νοημοσύνη ικανή να κατανοήσει όλες τις δυνάμεις που κινητοποιούν τη φύση, καθώς και την αντίστοιχη κατάσταση των όντων που τη συνθέτουν, θα περιέκλειε στον ίδιο μαθηματικό τύπο τις κινήσεις των μεγαλύτερων ατόμων.

Αφού γι αυτήν τίποτα δε θα ήταν αβέβαιο, το μέλλον, όπως ακριβώς και το παρελθόν, θα φάνταζε στα μάτια της ως παρόν.