Ρεκόρ απόστασης μητρικού άστρου και πλανήτη

Οι αστρονόμοι της NASA χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, βρήκαν αποδείξεις για το σχηματισμό ενός πλανήτη που απέχει 12 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα... από το μητρικό του άστρο (παραπάνω από διπλάσια απόσταση από ότι απέχει ο Πλούτωνας από τον Ήλιο), θέτοντας σε αμφισβήτηση τις θεωρίες μας για τη γέννηση των νέων πλανητών. Μέχρι σήμερα, έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη περίπου 900 εξωπλανητών, πλανητών δηλαδή που δεν ανήκουν στο δικό μας ηλιακό σύστημα, αλλά περιφέρονται γύρω από άλλα άστρα του γαλαξία μας. Ο συγκεκριμένος πλανήτης, που περιστρέφεται γύρω από τον κόκκινο νάνο Ύδρα TW (περίπου το 55% του μεγέθους του Ήλιου), σε απόσταση 176 ετών φωτός μακριά από τη Γη, στον αστερισμό του Θαλάσσιου Ερπετού, κατέχει το ρεκόρ απόστασης μεταξύ πλανήτη και μητρικού άστρου.

Το Hubble, εντόπισε ένα κενό μήκους 3 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων στο δίσκο αερίων που περιβάλλει το αστέρι, όταν ολόκληρος ο δίσκος έχει ακτίνα 65 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η θεωρία των αστρονόμων είναι πως το κενό αυτό σχηματίστηκε από έναν εξωπλανήτη που σχηματίζεται στην περιοχή αυτή, και ο οποίος έλκει με τη βαρύτητά του τα γειτονικά αέρια, «σκουπίζοντας» την περιοχή. Ο πλανήτης εικάζεται πως είναι σχετικά μικρός, με μέγεθος από 6 έως 28 φορές μεγαλύτερο από της Γης.

Οι πλανήτες θεωρείται πως κάνουν εκατομμύρια χρόνια να σχηματιστούν πλήρως, καθώς πρόκειται για μια αργή διαδικασία, όπου ο πλανήτης απορροφά υλικά από το γύρω περιβάλλον του. Υπολογίζεται πως ένας πλανήτης τόσο μακριά από το αστέρι του θα έπαιρνε συγκριτικά 200 φορές περισσότερο καιρό να σχηματιστεί από ότι ο Δίας, ο οποίος χρειάστηκε περίπου 10 εκατομμύρια χρόνια για να πάρει τη μορφή που παρατηρούμε σήμερα.

Αυτή η εκτίμηση λαμβάνει υπόψη τη μικρότερη ταχύτητα με την οποία περιστρέφεται ο πλανήτης γύρω από το άστρο, λόγω της μακρινής απόστασης, και συνεπώς της πιο αργής περισυλλογής υλικού, αλλά και της ανομοιογένειας των υλικών τόσο μακριά από το άστρο. Το άστρο Ύδρα TW όμως είναι μονάχα 8 εκατομμυρίων ετών σε ηλικία, κάτι που δε μπορεί να εξηγήσει τη δημιουργία του πλανήτη τόσο σύντομα, σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία.

«Είναι πολύ περίεργο να βρούμε ένα σύστημα σαν αυτό», λέει ο αστρονόμος John Debes. «Μαζεύοντας περισσότερες πληροφορίες, ίσως μπορέσουμε να προσθέσουμε κάτι στις θεωρίες για το σχηματισμό πλανητών τόσο μακριά από το αστέρι».

Εναλλακτικές θεωρίες εικάζουν πως ένα μέρος του δίσκου μπορεί να γίνει βαρυτικά ασταθές και να καταρρεύσει από το ίδιο του το βάρος. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ίσως είναι δυνατή η δημιουργία ενός πλανήτη ακόμη και σε διάστημα μερικών χιλιάδων ετών.

Καθώς οι παρατηρήσεις αυτές είναι παλιές, από το 2005, αλλά η ανάλυσή τους πρόσφατη, μένει πλέον στους αστρονόμους να επικεντρώσουν εκ νέου την προσοχή τους στην περιοχή αυτή πριν καταλήξουν σε συμπεράσματα.

Πηγή