Πετράτος: Μια άτεχνη σκηνοθετημένη ιστορία η Αμφίπολη, για να αποσπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από τα μέτρα
«Μια άτεχνη σκηνοθετημένη ιστορία για να αποσπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από τα αυθαίρετα οικονομικά μέτρα» ήταν η ανασκαφή στην Αμφίπολη σύμφωνα με τον Γ.Γ. της Αρχαιολογικής Εταιρείας, ακαδημαϊκό Βασίλη Πετράτο.
Με αναφορές στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η αρχαιολογία, όπως το νέο Οργανόγραμμα, με το οποίο «ανατράπηκε η δοκιμασμένη, και κατά καιρούς ταλαιπωρημένη, διάρθρωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας», αλλά και στο μεγάλο γεγονός του 2014, την ανασκαφή της Αμφίπολης, που όμως «δεν είναι ούτε μεγάλο ούτε μικρό γεγονός», αλλά μια «άτεχνη σκηνοθετημένη ιστορία με σκοπό να αποσπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από αυθαίρετα οικονομικά μέτρα», ολοκληρώθηκε το μεσημέρι η παρουσίαση του Εργου της Αρχαιολογικής Εταιρείας για το 2014, δια στόματος του γενικού γραμματέα της, ακαδημαϊκού, Βασίλειου Πετράτου.
«Το μνημείο το ίδιο έως τώρα δεν προσέφερε κάτι το νέο και οι ιστορικές πληροφορίες που θα μπορούσε να δώσει η ανασκαφή φαίνεται πώς χάθηκαν εξαιτίας της διεξαγωγής της από πρόσωπα που αγνοούν την επιστήμη και τη μέθοδό της», συμπλήρωσε για το εύρημα που σημάδεψε την περασμένη χρονιά, για να προχωρήσει στα «ευχάριστα», όπως χαρακτήρισε την προσφορά στην Εταιρεία εκ μέρους της κόρης του Σπυρίδωνα Μαρινάτου, Ναννώς, του εκμαγείου της φημισμένης προτομής της Νεφερτίτης, βασίλισσας της Αιγύπτου, το οποίο είχε δωρηθεί στον αείμνηστο αρχαιολόγο το 1935 όταν ήταν Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον του ειδικού ως επί το πλείστον κοινού, που κατέκλυσε το αμφιθέατρο της Αρχαιολογικής Εταιρείας, έκλεψαν τα ευρήματα τα οποία αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, που διενεργήθηκαν υπό την αιγίδα της Εταιρείας το 2014. Πιο συγκεκριμένα, την περασμένη χρονιά μεταξύ άλλων ξεχώρισαν:
• Νέες βραχογραφίες είδαν το φως στις Κυκλάδες, και συγκεκριμένα στον νεολιθικό οικισμό του Στρόφιλα “Ανδρου, στην προϊστορική ακρόπολη της Χαλανδριανής Σύρου και στο Βαθύ Αστυπάλαιας. Βραχογραφίες που εικονίζουν για πρώτη φορά ανθρώπους, όπως οι πέντε μορφές που κυνηγούν άγρια ζώα, ίσως τσακάλια ή ο κυνηγός ο οποίος φέρεται να έχει σκοτώσει ταύρο ή αγελάδα, ήταν μεταξύ αυτών που ξεχώρισαν στον Στρόφιλα “Ανδρου. Επίσης, στην περιοχή -την οποία ερευνά η αρχαιολόγος Χριστίνα Τελεβάντου- διαπιστώθηκαν ακόμα παλαιότερες βραχογραφίες, γεγονός που αποδεικνύει τη μακρά παράδοση χρήσης του χώρου για τη χάραξη παραστάσεων. Στους χώρους των Κυκλάδων όπου εμφανίζονται οι ιδιότυπες και σχεδόν ίδιας τεχνικής βραχογραφίες, προστέθηκε το 2014 και η ακρόπολη της Χαλανδριανής στη Σύρο (την οποία ερευνά η αρχαιολόγος Μαρίζα Μαρθάρη), όπως για παράδειγμα η βραχογραφία που εικονίζει ένα ψάρι ή δελφίνι. Σπείρες, πλοίο, βέλη και δόρατα, είναι μερικές από τις νέες αναπαραστάσεις που βρέθηκαν χαραγμένες στους βράχους στο Βαθύ Αστυπάλαιας, όπου συνεχίζονται οι συστηματικές έρευνες του Ανδρέα Βλαχόπουλου στη βόρεια ακτή.
• Νέα οικοδομήματα αποκαλύφθηκαν στην Αρχαία Μεσσήνη, όπως το δειπνιστήριον στην αγορά, δηλαδή τραπεζαρία ή αίθουσα λέσχης όπου δειπνούσαν οι λατρευτές της Μεσσάνας, βασίλισσας της χώρας της Μεσσήνης που θεοποιήθηκε. Το δειπνιστήριον κατασκευάστηκε κατά την ελληνιστική περίοδο και φέρει στην ανατολική του όψη δωρική κιονοστοιχία. Επίσης, αποκαλύφθηκε σχεδόν πλήρως το μεταγενέστερο βαλανείο (5ος ως 7ος αιώνα μ. Χ.), που είχε κατασκευαστεί στο μέσο περίπου της βόρειας στοάς, όπου συνεχίζονται οι ανασκαφικές και αναστηλωτικές εργασίες υπό τη διεύθυνση του Πέτρου Θέμελη. Επίσης, γνωστοποιήθηκαν οι αναστηλώσεις στον παραπάνω χώρο της στοάς (ενός κίονα της μίας εσωτερικής κορινθιακής κιονοστοιχίας, ύψους 5 μέτρων), της ανατολικής στοάς του γυμνασίου της Μεσσήνης, που βρίσκεται άνω του σταδίου, καθώς και του ναού της Ειλειθυίας στη νότια πλαγία της Ιθώμης.
• Τμήμα στοάς, μονόκλιτη με δωρική κιονοστοιχία στην πρόσοψη, που χρονολογείται στην πρώιμη ρωμαιοκρατία, καθώς και τα θεμέλια μικρού ναού, που οικοδομήθηκε στο τέλος της κλασικής ή στην αρχή της ελληνιστικής περιόδου και ο οποίος κατεδαφίστηκε στα πρώιμα χρόνια της ρωμαιοκρατίας, εντοπίστηκαν στην αρχαία Σικυώνα, η ανασκαφή της οποίας διεξάγεται από τον καθηγητή Ιωάννη Λώλο.
• Αποκαλύφθηκε το δάπεδο του μυκηναϊκού ανακτόρου στην αρχαία πόλη των Θηβών, όπου συνεχίζεται η ανασκαφική έρευνα του Βασίλειου Αραβαντινού, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θηβών. Επίσης, μεταξύ των ευρημάτων που ξεχώρισαν ήταν τα θραύσματα μεγάλου κρατήρα (αγγείου) των μετανακτορικών χρόνων (περίπου 1200 με 1100 π. Χ.), όπου εικονίζονται πολεμιστές να μεταφέρουν σκέλος, από το οποίο κρέμονται διάφορα πράγματα, πιθανόν λάφυρα πολεμικά, ενώ στο δεξί κρατούν ξίφος.
• Κτίριο, πιθανώς βουλευτήριο, μέρος του οποίου χρονολογείται στον 6ο αι. π. Χ., και λείψανα κτιρίων που φαίνεται ότι ανήκουν σε στωικό συγκρότημα, εντοπίστηκαν στην Ογχηστό Βοιωτίας, κέντρο του κοινού των Βοιωτών. Η συστηματική έρευνα, που ξεκίνησε πέρυσι στην περιοχή από τον Ιωάννη Μυλωνόπουλο, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θηβών, αποκαλύπτει σταδιακά κτίρια που είχαν εντοπιστεί σε παλαιότερες σωστικές ανασκαφές.
• Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι εργασίες συντήρησης και μελέτης που έγιναν το 2014 στο Ακρωτήρι Θήρας. Συγκεκριμένα, συντηρήθηκε η τοιχογραφία του «μεγάλου τοίχου των κόκκινων σπειρών» από την Ξεστή 3, μια μεγάλη σύνθεση μήκους άνω των πέντε μέτρων, που ανασυντέθηκε σε δύο φορητούς πίνακες. Οπως έγινε γνωστό, έχει ήδη ανασυγκροτηθεί το ένα τμήμα και έχει κατασκευαστεί το μεταλλικό πλαίσιο στο οποίο θα τοποθετηθεί μόλις ξεκινήσουν οι εργασίες. Επίσης, όπως ανέφερε ο κ. Πετράτος, έχει γίνει η προσωρινή παραλαβή του στεγάστρου του Ακρωτηρίου της Θήρας, ένα πολυαναμενόμενο έργο το οποίο φαίνεται να φτάνει στο αίσιο τέλος του.
Με αναφορές στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η αρχαιολογία, όπως το νέο Οργανόγραμμα, με το οποίο «ανατράπηκε η δοκιμασμένη, και κατά καιρούς ταλαιπωρημένη, διάρθρωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας», αλλά και στο μεγάλο γεγονός του 2014, την ανασκαφή της Αμφίπολης, που όμως «δεν είναι ούτε μεγάλο ούτε μικρό γεγονός», αλλά μια «άτεχνη σκηνοθετημένη ιστορία με σκοπό να αποσπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από αυθαίρετα οικονομικά μέτρα», ολοκληρώθηκε το μεσημέρι η παρουσίαση του Εργου της Αρχαιολογικής Εταιρείας για το 2014, δια στόματος του γενικού γραμματέα της, ακαδημαϊκού, Βασίλειου Πετράτου.
«Το μνημείο το ίδιο έως τώρα δεν προσέφερε κάτι το νέο και οι ιστορικές πληροφορίες που θα μπορούσε να δώσει η ανασκαφή φαίνεται πώς χάθηκαν εξαιτίας της διεξαγωγής της από πρόσωπα που αγνοούν την επιστήμη και τη μέθοδό της», συμπλήρωσε για το εύρημα που σημάδεψε την περασμένη χρονιά, για να προχωρήσει στα «ευχάριστα», όπως χαρακτήρισε την προσφορά στην Εταιρεία εκ μέρους της κόρης του Σπυρίδωνα Μαρινάτου, Ναννώς, του εκμαγείου της φημισμένης προτομής της Νεφερτίτης, βασίλισσας της Αιγύπτου, το οποίο είχε δωρηθεί στον αείμνηστο αρχαιολόγο το 1935 όταν ήταν Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον του ειδικού ως επί το πλείστον κοινού, που κατέκλυσε το αμφιθέατρο της Αρχαιολογικής Εταιρείας, έκλεψαν τα ευρήματα τα οποία αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των ανασκαφών, που διενεργήθηκαν υπό την αιγίδα της Εταιρείας το 2014. Πιο συγκεκριμένα, την περασμένη χρονιά μεταξύ άλλων ξεχώρισαν:
• Νέες βραχογραφίες είδαν το φως στις Κυκλάδες, και συγκεκριμένα στον νεολιθικό οικισμό του Στρόφιλα “Ανδρου, στην προϊστορική ακρόπολη της Χαλανδριανής Σύρου και στο Βαθύ Αστυπάλαιας. Βραχογραφίες που εικονίζουν για πρώτη φορά ανθρώπους, όπως οι πέντε μορφές που κυνηγούν άγρια ζώα, ίσως τσακάλια ή ο κυνηγός ο οποίος φέρεται να έχει σκοτώσει ταύρο ή αγελάδα, ήταν μεταξύ αυτών που ξεχώρισαν στον Στρόφιλα “Ανδρου. Επίσης, στην περιοχή -την οποία ερευνά η αρχαιολόγος Χριστίνα Τελεβάντου- διαπιστώθηκαν ακόμα παλαιότερες βραχογραφίες, γεγονός που αποδεικνύει τη μακρά παράδοση χρήσης του χώρου για τη χάραξη παραστάσεων. Στους χώρους των Κυκλάδων όπου εμφανίζονται οι ιδιότυπες και σχεδόν ίδιας τεχνικής βραχογραφίες, προστέθηκε το 2014 και η ακρόπολη της Χαλανδριανής στη Σύρο (την οποία ερευνά η αρχαιολόγος Μαρίζα Μαρθάρη), όπως για παράδειγμα η βραχογραφία που εικονίζει ένα ψάρι ή δελφίνι. Σπείρες, πλοίο, βέλη και δόρατα, είναι μερικές από τις νέες αναπαραστάσεις που βρέθηκαν χαραγμένες στους βράχους στο Βαθύ Αστυπάλαιας, όπου συνεχίζονται οι συστηματικές έρευνες του Ανδρέα Βλαχόπουλου στη βόρεια ακτή.
• Νέα οικοδομήματα αποκαλύφθηκαν στην Αρχαία Μεσσήνη, όπως το δειπνιστήριον στην αγορά, δηλαδή τραπεζαρία ή αίθουσα λέσχης όπου δειπνούσαν οι λατρευτές της Μεσσάνας, βασίλισσας της χώρας της Μεσσήνης που θεοποιήθηκε. Το δειπνιστήριον κατασκευάστηκε κατά την ελληνιστική περίοδο και φέρει στην ανατολική του όψη δωρική κιονοστοιχία. Επίσης, αποκαλύφθηκε σχεδόν πλήρως το μεταγενέστερο βαλανείο (5ος ως 7ος αιώνα μ. Χ.), που είχε κατασκευαστεί στο μέσο περίπου της βόρειας στοάς, όπου συνεχίζονται οι ανασκαφικές και αναστηλωτικές εργασίες υπό τη διεύθυνση του Πέτρου Θέμελη. Επίσης, γνωστοποιήθηκαν οι αναστηλώσεις στον παραπάνω χώρο της στοάς (ενός κίονα της μίας εσωτερικής κορινθιακής κιονοστοιχίας, ύψους 5 μέτρων), της ανατολικής στοάς του γυμνασίου της Μεσσήνης, που βρίσκεται άνω του σταδίου, καθώς και του ναού της Ειλειθυίας στη νότια πλαγία της Ιθώμης.
• Τμήμα στοάς, μονόκλιτη με δωρική κιονοστοιχία στην πρόσοψη, που χρονολογείται στην πρώιμη ρωμαιοκρατία, καθώς και τα θεμέλια μικρού ναού, που οικοδομήθηκε στο τέλος της κλασικής ή στην αρχή της ελληνιστικής περιόδου και ο οποίος κατεδαφίστηκε στα πρώιμα χρόνια της ρωμαιοκρατίας, εντοπίστηκαν στην αρχαία Σικυώνα, η ανασκαφή της οποίας διεξάγεται από τον καθηγητή Ιωάννη Λώλο.
• Αποκαλύφθηκε το δάπεδο του μυκηναϊκού ανακτόρου στην αρχαία πόλη των Θηβών, όπου συνεχίζεται η ανασκαφική έρευνα του Βασίλειου Αραβαντινού, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θηβών. Επίσης, μεταξύ των ευρημάτων που ξεχώρισαν ήταν τα θραύσματα μεγάλου κρατήρα (αγγείου) των μετανακτορικών χρόνων (περίπου 1200 με 1100 π. Χ.), όπου εικονίζονται πολεμιστές να μεταφέρουν σκέλος, από το οποίο κρέμονται διάφορα πράγματα, πιθανόν λάφυρα πολεμικά, ενώ στο δεξί κρατούν ξίφος.
• Κτίριο, πιθανώς βουλευτήριο, μέρος του οποίου χρονολογείται στον 6ο αι. π. Χ., και λείψανα κτιρίων που φαίνεται ότι ανήκουν σε στωικό συγκρότημα, εντοπίστηκαν στην Ογχηστό Βοιωτίας, κέντρο του κοινού των Βοιωτών. Η συστηματική έρευνα, που ξεκίνησε πέρυσι στην περιοχή από τον Ιωάννη Μυλωνόπουλο, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θηβών, αποκαλύπτει σταδιακά κτίρια που είχαν εντοπιστεί σε παλαιότερες σωστικές ανασκαφές.
• Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικές ήταν οι εργασίες συντήρησης και μελέτης που έγιναν το 2014 στο Ακρωτήρι Θήρας. Συγκεκριμένα, συντηρήθηκε η τοιχογραφία του «μεγάλου τοίχου των κόκκινων σπειρών» από την Ξεστή 3, μια μεγάλη σύνθεση μήκους άνω των πέντε μέτρων, που ανασυντέθηκε σε δύο φορητούς πίνακες. Οπως έγινε γνωστό, έχει ήδη ανασυγκροτηθεί το ένα τμήμα και έχει κατασκευαστεί το μεταλλικό πλαίσιο στο οποίο θα τοποθετηθεί μόλις ξεκινήσουν οι εργασίες. Επίσης, όπως ανέφερε ο κ. Πετράτος, έχει γίνει η προσωρινή παραλαβή του στεγάστρου του Ακρωτηρίου της Θήρας, ένα πολυαναμενόμενο έργο το οποίο φαίνεται να φτάνει στο αίσιο τέλος του.