Οι γεωπολιτικές συνέπειες της εξαφάνισης του Boeing
Η φιλονικία μεταξύ μελών της ASEAN (Ένωση των Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας), όπως είναι το Βιετνάμ και η Μαλαισία δείχνει επίσης ότι η περιφερειακή ενότητα δεν είναι τόσο στενή όσο νομίζαμε, γεγονός που έχει επιπλέον συνέπειες για το σύνολο της περιφερειακής διάρθρωσης της ASEAN.
43 πλοία και 40 αεροσκάφη συμμετέχουν από τις 12 Μαρτίου στις προσπάθειες αναζήτησης του αεροσκάφους. To BBC αναφέρει ότι η πλειοψηφία των στρατιωτικών μονάδων που συμβάλλουν στην αναζήτηση του χαμένου αεροσκάφους είναι από τη Μαλαισία, ενώ Κίνα, Βιετνάμ και ΗΠΑ συμβάλλουν επίσης.
Οι περισσότεροι από τους επιβάτες ήταν από την Κίνα, το αεροπλάνο προέρχονταν από τη Μαλαισία, και αρχικά η θεωρία ήταν ότι συνετρίβη κοντά στο Βιετνάμ, γι' αυτό και η εμπλοκή των χωρών αυτών.
Οι ΗΠΑ έτυχε να έχουν δύο αντιτορπιλικά ήδη στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας (κατά πάσα πιθανότητα, σε σχέση με το επικαλούμενο "σχέδιο Pivot (μοχλός) στην Ασία"), και έστειλαν επιπλέον ένα αεροσκάφος επιτήρησης από την Ιαπωνία.
Βέβαια και η Ιαπωνία, έχει στείλει τέσσερα στρατιωτικά αεροσκάφη στην περιοχή για να βοηθήσει. Με την αποκάλυψη των ΗΠΑ, πέντε ημέρες μετά την εξαφάνιση του αεροπλάνου, ότι έχει πλέον ενδείξεις από κάποια άγνωστη πηγή (ίσως μέσω ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων;) ότι θα μπορούσε να είναι στον Ινδικό Ωκεανό, η Ινδία αποφάσισε να στείλει τρία αεροπλάνα και τρείς ναυτικές μονάδες στα Ινδικά νησιά Ανταμάν και Νικομπάρ.
Αεροπλάνα επιτήρησης έχουν στείλει και η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία όπως και η Σιγκαπούρη, η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες. Η Ταϊλάνδη έχει ναυτικές δυνάμεις να συμμετέχουν ενεργά.
Η Θάλασσα της Νότιας Κίνας είναι ήδη μια αμφισβητούμενη περιοχή, και η παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων από τόσες πολλές χώρες - αν και όχι απαραίτητα στο τμήμα που αμφισβητείται - δημιουργεί μια μοναδική δυναμική.
Ενώ οι μονάδες από όλες αυτές τις χώρες συμμετέχουν ενεργά στην αναζήτηση για το αεροσκάφος, είναι επίσης εξαιρετικά πιθανό να παρακολουθούν και η μια την άλλη, άλλωστε η κάθε μια από αυτές τις χώρες έχει κάποια απαίτηση από την άλλη και αν όχι μεταξύ τους τότε σίγουρα από την Κίνα.
Αυτό παρέχει σε όλους τους φορείς μια προνομιακή ευκαιρία να συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με τις τακτικές των ανταγωνιστών τους στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ( οι οποίες μπορούν επίσης να εφαρμοστούν στην κατάρριψη αεροσκαφών σε περίπτωση πολέμου).
Αν το εξετάσουμε από αυτή την οπτική γωνία, αν και το Βιετνάμ δεν κατάφερε να βρει τα συντρίμμια από τους δορυφόρους της Κίνας (δεν υπάρχουν πληροφορίες διαθέσιμες στο κοινό σχετικά με τις δραστηριότητες των δορυφόρων της Αμερικής), η άμεση αντίδραση του μπορεί να έχει προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις ναυτικές του δυνάμεις.
Ο συνδετικός παράγοντας ανάμεσα στις Ινδικές, Ιαπωνικές και Αμερικανικές ναυτικές δυνάμεις αξίζει ιδιαίτερη προσοχή. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει μονάδες σε αυτή την περιοχή εδώ και δεκαετίες, αλλά η Ινδία και η Ιαπωνία είναι νεοεισερχόμενες δυνάμεις στον τομέα αυτό. Παρά το γεγονός ότι η Ινδία δεν έχει μονάδες στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας (έχει τοποθετήσει τις μονάδες της στους Ινδικούς νήσους κοντά στα στενά της Μάλακα) έχει ωστόσο μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες να γίνει ενεργός παίκτης στην Νοτιοανατολική Ασία, συμπεριλαμβανομένης και της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.
Η Ιαπωνία θέλει επίσης να αυξήσει την παρουσία της στην περιοχή, κυρίως όμως στον οικονομικό τομέα, δεδομένου ότι οι χώρες του ASEAN αναμένεται να είναι από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες και ισχυρότερες οικονομίες στον κόσμο.
Η ανάπτυξη ιαπωνικών στρατιωτικών μονάδων (δεν έχει σημασία πόσο μικρή ή μεγάλη μπορεί να είναι σε κλίμακα) στην "αυλή " της Κίνας εξυπηρετεί επίσης ένα γεωπολιτικό σκοπό στην ανάδειξη της αυξανόμενης ναυτικής αυτοπεποίθησης του Τόκιο ως απάντηση στη διαμάχη για τα νησιά στην Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας.
Η Ινδία και η Ιαπωνία συνδέονται μέσω της πολιτικής του Νέου Δελχί υπό την ονομασία 'Look East', όπου κοινό όραμα είναι η αυξανόμενη επιρροή προς την περιοχή του Ειρηνικού.
Η Ινδία και η Ιαπωνία, είναι γεωπολιτικοί αντίπαλοι της Κίνας, έτσι είναι φυσικό ότι θα συνεργαστούν. Το ενδιάμεσο σημείο μεταξύ των δύο εξουσιών είναι η ASEAN , που είναι και ο επεκτατικός στόχος των δύο κρατών.
Η ένταξη της Ινδίας και της Ιαπωνίας στην ASEAN θα δημιουργούσαν ανταγωνιστικές συνθήκες σε ότι αφορά την Κίνα, και θα απέτρεπαν η περιοχή να κυριαρχείται από τον βόρειο γείτονά της.
Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ είναι ο "μεγάλος επιστάτης" της αντι- κινεζικής στρατηγικής, ο ρόλος της είναι συνεπώς να φέρει σε επαφή τους δύο αυτούς σημαντικούς "μοχλούς". Αυτό εξηγεί γιατί η Ινδία κάλεσε την Ιαπωνία να λάβει μέρος σε μελλοντική τριμερή ναυτική άσκηση με τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Abe στη χώρα, μια κίνηση που επικρίθηκε έντονα από την Κίνα καθώς θεωρήθηκε ως απειλή.
Αυτό είναι το πιο πρόσφατο βήμα στην εξελισσόμενη Ινδο- ιαπωνική ναυτική και στρατηγική σχέση, η οποία τελείται υπό την αιγίδα της Αμερικής.
Είναι απόλυτα εφικτό οι δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί από τις ΗΠΑ, την Ινδία και την Ιαπωνία στην αναζήτηση του χαμένου αεροπλάνου να συνεργάζονται ήδη προαιρετικά για τις τριμερείς ασκήσεις που θα λάβουν χώρα εντός του τρέχοντος έτος.
Εν τω μεταξύ το Βιετνάμ και η Μαλαισία έχουν ασκήσει σκληρή κριτική εκατέρωθεν κατά τη διάρκεια της αναζήτησης.
Αυτό δείχνει ότι οι σχέσεις μεταξύ των μελών της ASEAN δεν είναι τόσο καλές όσο φαίνεται ότι ήταν αρχικά, αντλώντας διάφορα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της περιοχής κάποια μέρα να γίνει ένας ενιαίος οικονομικός, πολιτικός ή διπλωματικός φορέας.
Η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των μελών της ASEAN κατά την διάρκεια της αναζήτησης εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για τη δυνατότητα μιας αποτελεσματικής περιφερειακής στρατιωτικής συμμαχίας - τύπου ΝΑΤΟ - κατά της Κίνας.
Χωρίς την εξωτερική αμερικανική διαχείριση και έλεγχο (ακριβώς όπως το ΝΑΤΟ) , τα μέλη πολύ πιθανόν να συνεχίσουν με τα δικά τους εθνικά συμφέροντα χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους, τους περιφερειακούς «συμμάχους» τους, κάτι το οποίο ενδεχομένως να σημαίνει και μια πιθανή συμμαχία με την Κίνα, αν δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα.
Αυτό αποδεικνύει ότι οποιαδήποτε στρατιωτική συμμαχία μεταξύ των χωρών αυτών είναι επιρρεπείς να πάρει μια αμερικανική πορεία, προκειμένου να διατηρηθεί η "καταπολέμηση" της Κίνας και η πρόληψη οποιασδήποτε απόκλισης από τον συγκεκριμένο στόχο - αν λάβουμε υπόψη τα οικονομικά οφέλη που μπορεί να φέρει μια συνεργασία με το Πεκίνο.
Δεσμεύοντας ορισμένα από τα μέλη της ASEAN στο προτεινόμενο Trans - Pacific "κλαμπ" της Αμερικής μπορεί να είναι το πρώτο βήμα προς μια αμερικανο-κεντρική κατεύθυνση στην περιοχή.
Με την ανάπτυξη τόσων πολλών αεροπορικών και θαλάσσιων στρατιωτικών μονάδων από τόσες πολλές χώρες, η επιχείρηση τώρα αρχίζει να δείχνει περισσότερο σαν άσκηση κατά της πειρατείας στον κόλπο του Άντεν απ' ότι μια επιχείρηση αναζήτησης και διάσωσης.
Όλες οι χώρες ειλικρινά έχουν τις καλύτερες προθέσεις για να βοηθήσουν προς την ανεύρεση του αεροπλάνου αλλά θα ήταν ανόητο και αφελές να πιστεύουμε ότι οι στρατιωτικοί αναλυτές από όλες τις πλευρές, θα έχαναν μια τέτοια ευκαιρία.
Μόλις βρεθεί το αεροπλάνο, η στρατιωτικοποίηση δεν πρόκειται να τελειώσει, καθώς μπορεί πολύ εύκολα να προκύψουν διαφωνίες για το ποια χώρα έχει το δικαίωμα να περισυλλέξει το αεροπλάνο (αν όντως βρίσκεται στον ωκεανό) και το μαύρο κουτί του.
Ανάλογα με το πού θα βρίσκεται, η σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας μπορεί να ισχύει μπορεί και να μην ισχύει, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την εδαφική κυριαρχία και με το δικαίωμα των χωρών που έχουν πληγεί ( σε αυτή την περίπτωση, κυρίως η Κίνα ) να συμμετάσχουν σε αυτό το εγχείρημα.
Το τελικό αποτέλεσμα θα χρησιμεύσει μόνο για να αυξήσει το αρνητικό κλίμα μεταξύ των πληθυσμών σε όλη την περιοχή και να υπονομεύσει τη διμερή ή / και τη πολυμερή εμπιστοσύνη.
Αυτό θα επηρεάσει τις διπλωματικές σχέσεις ASEAN - Κίνας ανοίγοντας τον δρόμο για κράτη που βρίσκονται εκτός περιοχής, όπως είναι για παράδειγμα οι ΗΠΑ, η Ινδία και η Ιαπωνία, να εκμεταλλευτούν την ρήξη για τα δικά τους γεωπολιτικά πλεονεκτήματα.
