FInancial Times: Ο φιλελευθερισμός έχει θρησκευτικές ρίζες - Γιατί η κοσμική του αντίληψη «κατάγεται» από τον Χριστιανισμό

Για την φιλελεύθερη σκέψη των ανθρώπων γράφουν οι Financial Times, οι οποίοι σε δημοσίευμα τους αναλύουν τις «ρίζες» και την καταγωγή τους, υποστηρίζοντας πως έχει θρησκευτικές ρίζες και συγκεκριμένα χριστιανικές. Σε δημοσίευμα τους, οι FT σημειώνουν πως «μερικοί νιώθουν άβολα να χρησιμοποιούν πλέον τον όρο Δύση, καθώς υπάρχει φόβος ότι κουβαλά ένα ιμπεριαλιστικό και ρατσιστικό παρελθόν. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό η μόνη πηγή της δυσαρέσκειας. Η κρίση ταυτότητας που βιώνει η Δύση, πηγάζει επίσης από την πρόκληση του Ισλάμ, μια θρησκεία που μπορεί να κάνει τη δυτική φιλελεύθερη κοσμική αντίληψη να φαίνεται ηθικά χλιαρή, αν όχι κάτι χειρότερο. Πράγματι, ο όρος ''φιλελεύθερος'' είναι σε κίνδυνο να εκλαμβάνεται ως υποτιμητικός. Στην ηπειρωτική Ευρώπη, υποδηλώνει ελάχιστα κάτι περισσότερο από την οικονομία της αγοράς. Σε ορισμένα τμήματα των ΗΠΑ τείνει να γίνει ένα συνώνυμο για τον ''ριζοσπαστισμό'', ή ακόμη και τον ''σοσιαλισμό''».

Στη συνέχεια, οι FT αναρωτιούνται: «Αλλά ποιοι είμαστε, αν δεν είμαστε φιλελεύθεροι; Αν και παραμένει φευγαλέο μερικές φορές, αυτό μπορεί να παραμένει η καλύτερη διαθέσιμη περιγραφή των δυτικών νοοτροπιών και των θεσμών. Μας λείπει μια συναρπαστική αφήγηση της εξέλιξης τους, μια ιστορία που μπορούμε να πούμε για τις ηθικές ρίζες του εαυτού μας. Η δική μας εικόνα προσεγγίζει επικίνδυνα κοντά στην εξίσωση της φιλελεύθερης κοσμικής αντίληψης με το να μην πιστεύουμε. Μια εξελιγμένη έκδοση της εν λόγω άποψης, είναι ότι τα πολιτικά και νομικά μας συστήματα που στοχεύουν στην επίτευξη της «ουδετερότητας». Αλλά αυτό δεν αποδίδει τη δικαιοσύνη στο ηθικό περιεχόμενο της παράδοσής μας».

Στη δυτική ανάπτυξη περιλαμβάνεται συνήθως μια σημαντική ασυνέχεια, η οποία εμπεριέχεται στη λέξη ''Μεσαίωνας''. Από την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό, η περίοδος αυτή στιγματίζεται από τις δεισιδαιμονίες, τα κοινωνικά προνόμια και την καταπίεση των κληρικών - το αντίθετο δηλαδή της φιλελεύθερης κοσμικής αντίληψης. Οι ιστορικοί έχουν μπει στον πειρασμό να μεγιστοποιήσουν την ηθική και πνευματική απόσταση μεταξύ του σύγχρονου κόσμου και του Μεσαίωνα, ελαχιστοποιώντας παράλληλα την ηθική και πνευματική απόσταση ανάμεσα στη σύγχρονη Ευρώπη και την αρχαιότητα, σημειώνουν οι FT.

Στη συνέχεια, το δημοσίευμα αναφέρεται στο κλειστό ανδροκρατικό μοντέλο που επικρατούσε στις αρχαίες κοινωνίες, τονίζοντας πως ο Χριστιανισμός ήταν αυτό ο οποίος άρχισε να το αντιπαλεύει, κηρύσσοντας την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων στα μάτια του Θεού, κάτι το οποίο μετάλλαξε την έννοια της κοινωνίας, με αποτέλεσμα να αρχίσουν να μειώνονται οι κοινωνικές ανισότητες, δρώντας σαν μια ηθική επανάσταση και προετοιμάζοντας την κοινωνική επανάσταση που ακολούθησε.

«Είναι αυτή η επιλεκτική μνήμη του παρελθόντος που βρίσκεται πίσω από την αποτυχία μας να δούμε ότι οι ηθικό διαισθήσεις που δημιουργούνται από τον Χριστιανισμό, στράφηκαν εναντίον των αξιώσεων της Εκκλησίας -διαισθήσεις οι οποίες βασίζονται στην πίστη στην ελεύθερη βούληση, η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η επιβολή της πίστης είναι μια αντίφαση. Ετσι, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Δύση δημιούργησε έναν πολιτισμό βασισμένο σε αρχές και όχι σε κανόνες. Είναι τεράστια η δύναμή μας, η οποία αντανακλάται στην απελευθέρωση των γυναικών και η άρνηση να δεχθούμε ότι η αποστασία είναι ένα έγκλημα», αναφέρουν οι FT.

Κλείνοντας, οι Financial Times υποστηρίζουν πως «πρέπει να παραδεχθούμε ότι υπάρχουν θρησκευτικές πηγές της φιλελεύθερης κοσμικής αντίληψης. Αυτό θα δυνάμωνε την Δύση, κάνοντας πιο εύκολη την συζήτηση για το μέλλον του κόσμου».

Πηγή