Γυάλινες χάντρες, ασημένια κοσμήματα και αντικείμενα από σίδηρο. Αυτά είναι ορισμένα από τα ευρήματα των ανασκαφών ενός ινδιάνικου χωριού του 1500 στην Τζόρτζια των ΗΠΑ που εντυπωσίασαν τους αρχαιολόγους του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Φέρνμπανκ. Ο λόγος; Τα αντικείμενα είναι ισπανικής προέλευσης και συνδέονται με μια αποστολή Ισπανών κατακτητών στην περιοχή του σημερινού αμερικάνικου Νότου. Πρόκειται επίσης για την μεγαλύτερη γνωστή ως τώρα συλλογή ισπανικών αντικειμένων που έχει βρεθεί σε έδαφος των ΗΠΑ, εκτός της Φλόριντα (όπου η ισπανική παρουσία ήταν μεγαλύτερη). Ποια όμως ήταν η ισπανική αποστολή; Οι μελετητές μιλούν για τους άντρες του κατακτητή Χερνάντο Ντε Σότο, συνεργάτη του Φρανσίσκο Πιζάρο, του καταστροφέα της αυτοκρατορίας των Ίνκα. Η ιστορία θέλει τον Ντε Σότο να εκστρατεύει στη Βόρεια Αμερική το 1539-40, με την ελπίδα να επαναλάβει την επιτυχία της ισπανικής επικράτησης στο Νότο. Κι αν οι μελετητές έχουν ακολουθήσει εν μέρει τα ίχνη του, το σημείο όπου βρέθηκαν τα ισπανικά αντικείμενα θέτει νέα δεδομένα για την πορεία του. Η εύρεσή τους συστήνει ότι οι Ισπανοί είχαν προχωρήσει πολύ περισσότερο νοτιοανατολικά από όσο πιστευόταν.
Στη θέση όπου βρέθηκαν τα αντικείμενα δεσπόζει ένα μεγάλο κτίριο με πυραμιδοειδή στέγη, κυκλική εστία στο κέντρο του και περιμετρική τάφρο, το οποίο συστήνει ότι συστήνει ότι ο ινδιάνικος οικισμός διέθετε το δικό του τελετουργικό κέντρο ή ναό. Σε μια κατοίκηση με τέτοια στοιχεία, οι Ισπανοί είχαν ίσως πάρει μέρος σε τελετές και εκδηλώσεις. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, τα αντικείμενα, ιδιαίτερα πολύτιμα για τους Ινδιάνους της εποχής, είχαν ίσως δοθεί ως δώρο στους Ινδιάνους, με αντάλλαγμα - το πιθανότερο – τροφή, πληροφορίες, ελεύθερη διέλευση, βαστάζους ή και γυναίκες.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα ημερολόγια της εκστρατείας, η διαμονή των Ισπανών στο χωριό πραγματοποιήθηκε μεταξύ της 30ης Μαρτίου και της 2ας Απριλίου 1540.
