Ο εγκέφαλος πλήττεται περισσότερο σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας

Τη μεγαλύτερη επίδραση της έλλειψης βαρύτητας την υπόκεινται οι αρτηρίες του εγκεφάλου. Σε σχετικό συμπέρασμα έχουν καταλήξει οι επιστήμονες από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ, οι οποίοι μελετούν τα αποτελέσματα ενός μεγάλου κοινού προγράμματος, του Bion-M. Το πρόγραμμα είναι αφιερωμένο στη μελέτη της επίδρασης των διαστημικών συνθηκών στους ζωντανούς οργανισμούς. Την άνοιξη και το καλοκαίρι του τρέχοντος έτους οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί ειδικοί μετέφεραν σε τροχιά ένα φορτίο, αποτελούμενο από ποντίκια, ψάρια σε ενυδρεία, φυτά και μικροοργανισμούς. Έναν μήνα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, η πτήση αυτή ήταν το πιο μακρόχρονο στην ιστορία διαστημικό ταξίδι με ζώα πάνω στο διαστημόπλοιο. Τον Αύγουστο στο Ρωσικό Ινστιτούτο Γιατρικών και Βιολογικών Προβλημάτων στη Μόσχα πραγματοποιήθηκε το επίγειο μέρος του πειράματος.

«Έγινε γνωστό ότι οι αρτηρίες του εγκεφάλου επηρεάζονται πιο σοβαρά από ότι ας πούμε οι μηριαίες αρτηρίες», είπε για τα πρώτα αποτελέσματα του πειράματος ο επιστημονικός επόπτης του προγράμματος Bion-M Βλαντίμιρ Σιτσέφ. Σύμφωνα με τον ίδιο, το γεγονός αυτό δείχνει ότι η έλλειψη βαρύτητας μπορεί να επιδρά σημαντικά σε πολλές λειτουργίες του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης και της διανοητικής.

Τα ζώα-κοσμοναύτες τα προετοίμαζαν για την πτήση με όλη τη σοβαρότητα: τα ζύγιζαν, μετρούσαν το μήκος τους από τα μουστάκια μέχρι την ουρά, τα προετοίμαζαν για τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας και πραγματοποιούσαν μάλιστα δύσκολα ψυχολογικά τεστ, για να καταλάβουν ποια ζώα, θηλυκά ή αρσενικά, θα αντέξουν καλύτερα στην πτήση. Διαπιστώθηκε ότι τα αρσενικά έχουν περισσότερη αντοχή. Ωστόσο, τα αρσενικά είναι πιο επιθετικά και αντιδρούν πιο έντονα σε αλλαγές φυσικών συνθηκών διαβίωσης.

Καλύτερα απ’ όλους την πτήση άντεξαν οι σαύρες, όλες τους μετά την πτήση αισθάνονται καλά. Από τα 45 ποντίκια στη Γη κατάφεραν να επιστρέψουν μόνο τα 19. Μερικά από τα πειραματόζωα δεν άντεξαν την επιτάχυνση κατά την εκτόξευση. Τα ψάρια επίσης δεν άντεξαν την πτήση: έσβησε το φως και τα φύκια σταμάτησαν να παράγουν γι’ αυτά οξυγόνο.

Στο επίγειο μέρος του πειράματος τα ζώα έζησαν 30 ημέρες στην ίδια θερμοκρασία, υγρασία και σύνθεση του αέρα όπως και στο διάστημα, αλλά χωρίς αυξημένη ακτινοβολία και έλλειψη βαρύτητας. Οι επιστήμονες συνέκριναν την κατάσταση των πειραματόζωων και τις ενδείξεις της αρτηριακής πίεσης και κατέληξαν στο συμπέρασμα σχετικά με την επίδραση της έλλειψης βαρύτητας στις λειτουργίες του εγκεφάλου.

Στη συνέχεια ακολουθεί η παρακολούθηση των βίντεο και ανάλυση των δεδομένων. Τα ζώα που πήγαν στο διάστημα οι ειδικοί του Ρωσικού Ινστιτούτου Γιατρικών και Βιολογικών Προβλημάτων τα μελετούν μαζί με τους Αμερικανούς ετέρους τους, συνδυάζοντας όλες τις σύγχρονες μεθόδους έρευνας.

«Στο άμεσο μέλλον πρέπει να διερευνηθεί η επίδραση του διαστήματος στο κυκλοφορικό σύστημα στο σύνολό του, και φυσικά η καρδιά», ολοκληρώνει ο Βλαντίμιρ Σιτσιόφ.

Πηγή