Βασιλικές γεννήσεις ανά τους αιώνες
Μία καλοκαιρινή μέρα στο Westminster ένας φωνακλάς πρίγκιπας γεννιέται. Πλήθη έχουν συγκεντρωθεί έξω από τις πύλες του παλατιού ελπίζοντας να ρίξουν μια ματιά στο νεογέννητο ενώ φήμες και κουτσομπολιά διαδίδονται σε χρόνο ρεκόρ. Η Βασιλική Οικογένεια κρατά τα χείλη της σφραγισμένα. Αυτά συμβαίνουν το 1688 και ο νεογέννητος πρίγκιπας James εκκινεί την αλυσίδα των γεγονότων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανατροπή του οίκου των Stuart και την άνοδο της νυν Βρετανικής Βασιλικής Οικογένειας. Όλα αυτά αιώνες πριν τη γέννηση του μικρού George Alexander Louis, του μελλοντικού διαδόχου του βρετανικού θρόνου που είναι σήμερα μόλις λίγων ημερών.
Από τη στιγμή της γέννησής του ο James Francis Edward Stuart προκάλεσε τη διατύπωση πολλών σεναρίων και εικασιών. Είχε μάλιστα κυκλοφορήσει πως δεν ήταν πραγματικό βασιλικό μωρό αλλά ένα άλλο το οποίο πέρασαν μυστικά στο παλάτι μέσα στο σκοτάδι της νύχτας.
Οι αξιωματούχοι του παλατιού φοβούνταν για τη ζωή του μωρού. Το πρόβλημα ήταν πως ο βασιλιάς James II και η σύζυγός του Mary of Modena ήταν καθολικοί σε μία εποχή που το αντι-παπικό πνεύμα ήταν έντονο στην Αγγλία. Με τη γέννηση του πρίγκιπα, οι Stuart διασφάλιζαν την επιβίωση της καθολικής δυναστείας σε ένα έθνος κυρίως προτεσταντών.
Στο Λονδίνο φούντωνε η συζήτηση για προτεστάντη μονάρχη. Σύμφωνα με τον ιστορικό του Yale Steven Pincus το αίτημα αυτό έξυπνα συνέπεσε με τις φιλοδοξίες των Ολλανδών να πάρουν τα ηνία της βρετανικής κυβέρνησης. Ο πρίγκιπας Γουιλιέλμος της Οράγγης, σύζυγός της μεγαλύτερης κόρης του James II, της Mary, είτε προσκλήθηκε να αναλάβει το θρόνο, αν δεχθεί κανείς την εκδοχή των αγγλικών αναφορών, ή τον άρπαξε, αν δεχθεί κανείς την εκδοχή του Pincus και των Ολλανδών.
Οι βασιλικές γεννήσεις ήταν συχνά κομβικά σημεία για ιστορικές ανακατατάξεις, σημειώνει η ιστοσελίδα TheAppendix.com, αλλά ακόμα και στην πιο ήπια μορφή τους, όπως συμβαίνει με την άφιξη του πρώτου τέκνου του πρίγκιπα Ουίλιαμ και της Κέιτ Μίντλετον, η ιστορία της εισόδου των βασιλικών μωρών στη δημόσια ζωή έχει πολλά να μας πει για τις αλλαγές στη συλλογική αντίληψη της γέννησης, της παιδικής ηλικίας και της δημόσιας θέας.
Εικόνες νηπίων στον αρχαίο κόσμο ήταν εξαιρετικά σπάνιες αλλά υπάρχουν απεικονίσεις των απογόνων ισχυρών προσώπων. Τα αιγυπτιακά ταφικά μνημεία, για παράδειγμα, κάποιες φορές τιμούσαν τη μνήμη και «αριστοκρατικών» βρεφών που είχαν πεθάνει.
Ο Γάλλος ιστορικός Phillippe Aries υποστηρίζει πως η «παιδική ηλικία (childhood)» αποτελεί επινόηση του μοντερνισμού. Το μεσαίωνα οι άνθρωποι θεωρούσαν τα παιδιά μινιατούρες ενηλίκων, ικανά να εργαστούν από μικρή ηλικία. Τα μικρά παιδιά την εποχή εκείνη σπάνια προστατεύονταν από αλήθειες της ζωής (όπως το σεξ ή η βία) και ζούσαν πολύ σκληρές ζωές για τα σημερινά δεδομένα. Ο ισχυρισμός του Aries έχει αντιμετωπιστεί και με σκεπτικισμό αλλά είναι αλήθεια πως οι μεσαιωνικές απεικονίσεις βασιλικών γεννών και μωρών εστιάζουν σε ενήλικες φιγούρες.
Στην Αναγέννηση το επίπεδο δημοσίου ελέγχου των βασιλικών οικογενειών ήταν διαφορετικό καθώς νέα μέσα επίδειξης ισχύος έφεραν στο φως τις βασιλικές ζωές. Η τάση αποτυπώνεται καθαρά στην εμφάνιση των βασιλικών πορτρέτων των νηπίων, όπως αυτό του Εδουάρδου από τον Hans Holbein.
Αλλά και αυτό του γιου του Cosimo di Medici, μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης, από τον Ιταλό ζωγράφο Bronzino.
Η διάδοση των εφημερίδων και του λαϊκού Τύπου τον 180 αιώνα έδωσε ώθηση σε μία νέα μορφή τέχνης: τα σατιρικά καρτούν που διακωμωδούσαν τις βασιλικές γεννήσεις και τη βασιλεία γενικότερα.
Στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας της Βασίλισσας Victoria, ωστόσο, παρατηρείται μια στροφή προς την ευαισθησία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πορτραίτο της Βασίλισσας δια χειρός Emanuel Thomas Peter.
Μένει να δούμε πώς η σημερινή Βασιλική οικογένεια θα διαχειριστεί την επίσημη περσόνα του νέου πρίγκιπα . Ίσως ο μικρός George Alexander Louis να δώσει με τη σειρά του ώθηση για άλλη μια αλλαγή στο πώς βλέπει ο κόσμος την εκτεθειμένη στο δημόσιο μάτι παιδική ηλικία των «γαλαζοαίματων».
Από τη στιγμή της γέννησής του ο James Francis Edward Stuart προκάλεσε τη διατύπωση πολλών σεναρίων και εικασιών. Είχε μάλιστα κυκλοφορήσει πως δεν ήταν πραγματικό βασιλικό μωρό αλλά ένα άλλο το οποίο πέρασαν μυστικά στο παλάτι μέσα στο σκοτάδι της νύχτας.
Οι αξιωματούχοι του παλατιού φοβούνταν για τη ζωή του μωρού. Το πρόβλημα ήταν πως ο βασιλιάς James II και η σύζυγός του Mary of Modena ήταν καθολικοί σε μία εποχή που το αντι-παπικό πνεύμα ήταν έντονο στην Αγγλία. Με τη γέννηση του πρίγκιπα, οι Stuart διασφάλιζαν την επιβίωση της καθολικής δυναστείας σε ένα έθνος κυρίως προτεσταντών.
Στο Λονδίνο φούντωνε η συζήτηση για προτεστάντη μονάρχη. Σύμφωνα με τον ιστορικό του Yale Steven Pincus το αίτημα αυτό έξυπνα συνέπεσε με τις φιλοδοξίες των Ολλανδών να πάρουν τα ηνία της βρετανικής κυβέρνησης. Ο πρίγκιπας Γουιλιέλμος της Οράγγης, σύζυγός της μεγαλύτερης κόρης του James II, της Mary, είτε προσκλήθηκε να αναλάβει το θρόνο, αν δεχθεί κανείς την εκδοχή των αγγλικών αναφορών, ή τον άρπαξε, αν δεχθεί κανείς την εκδοχή του Pincus και των Ολλανδών.
Οι βασιλικές γεννήσεις ήταν συχνά κομβικά σημεία για ιστορικές ανακατατάξεις, σημειώνει η ιστοσελίδα TheAppendix.com, αλλά ακόμα και στην πιο ήπια μορφή τους, όπως συμβαίνει με την άφιξη του πρώτου τέκνου του πρίγκιπα Ουίλιαμ και της Κέιτ Μίντλετον, η ιστορία της εισόδου των βασιλικών μωρών στη δημόσια ζωή έχει πολλά να μας πει για τις αλλαγές στη συλλογική αντίληψη της γέννησης, της παιδικής ηλικίας και της δημόσιας θέας.
Εικόνες νηπίων στον αρχαίο κόσμο ήταν εξαιρετικά σπάνιες αλλά υπάρχουν απεικονίσεις των απογόνων ισχυρών προσώπων. Τα αιγυπτιακά ταφικά μνημεία, για παράδειγμα, κάποιες φορές τιμούσαν τη μνήμη και «αριστοκρατικών» βρεφών που είχαν πεθάνει.
Ο Γάλλος ιστορικός Phillippe Aries υποστηρίζει πως η «παιδική ηλικία (childhood)» αποτελεί επινόηση του μοντερνισμού. Το μεσαίωνα οι άνθρωποι θεωρούσαν τα παιδιά μινιατούρες ενηλίκων, ικανά να εργαστούν από μικρή ηλικία. Τα μικρά παιδιά την εποχή εκείνη σπάνια προστατεύονταν από αλήθειες της ζωής (όπως το σεξ ή η βία) και ζούσαν πολύ σκληρές ζωές για τα σημερινά δεδομένα. Ο ισχυρισμός του Aries έχει αντιμετωπιστεί και με σκεπτικισμό αλλά είναι αλήθεια πως οι μεσαιωνικές απεικονίσεις βασιλικών γεννών και μωρών εστιάζουν σε ενήλικες φιγούρες.
Στην Αναγέννηση το επίπεδο δημοσίου ελέγχου των βασιλικών οικογενειών ήταν διαφορετικό καθώς νέα μέσα επίδειξης ισχύος έφεραν στο φως τις βασιλικές ζωές. Η τάση αποτυπώνεται καθαρά στην εμφάνιση των βασιλικών πορτρέτων των νηπίων, όπως αυτό του Εδουάρδου από τον Hans Holbein.
Αλλά και αυτό του γιου του Cosimo di Medici, μεγάλου Δούκα της Τοσκάνης, από τον Ιταλό ζωγράφο Bronzino.
Η διάδοση των εφημερίδων και του λαϊκού Τύπου τον 180 αιώνα έδωσε ώθηση σε μία νέα μορφή τέχνης: τα σατιρικά καρτούν που διακωμωδούσαν τις βασιλικές γεννήσεις και τη βασιλεία γενικότερα.
Στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας της Βασίλισσας Victoria, ωστόσο, παρατηρείται μια στροφή προς την ευαισθησία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πορτραίτο της Βασίλισσας δια χειρός Emanuel Thomas Peter.