Δέκα επιπλέον χρόνια ζωής με ένα χάπι;
Iσως στο μέλλον υπάρξει κάποιο χάπι που θα παρατείνει τη ζωή για μερικά ακόμη χρόνια. Αυτό ελπίζουν οι επιστήμονες ότι θα προκύψει από πειράματα, όπως αυτό που έκαναν Βρετανοί και Γερμανοί, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν πως ένα κοινό ψυχοφάρμακο, το λίθιο -που χρησιμοποιείται για τη διπολική διαταραχή- μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής μικρών πειραματόζωων (μυγών).
Τα πειράματα
Τα πειράματα διεξήγαγαν ερευνητές του Ινστιτούτου Υγιούς Γήρανσης του University College του Λονδίνου, του γερμανικού Ινστιτούτου Max Planck για τη Βιολογία της Γήρανσης και του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας, με επικεφαλής την καθηγήτρια Λίντα Πάρτριτζ, και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Cell Reports».
Το λίθιο σε χαμηλές δόσεις παρέτεινε σημαντικά -16% κατά μέσο όρο και έως 18% το μέγιστο- τη ζωή των μυγών, αλλά σε υψηλές δόσεις αντίθετα τη συντόμευσε. Επί πλέον, το λίθιο σε χαμηλή δοσολογία μείωσε το στρες στον οργανισμό των μυγών και μπλόκαρε την παραγωγή λίπους, πράγματα που -σε έναν άνθρωπο -ισοδυναμούν με καλύτερη υγεία, εκτός από μακροβιότητα. Το επίτευγμα χαρακτηρίσθηκε «ενθαρρυντικό», επειδή μπορεί να ανοίγει το δρόμο για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων που παρατείνουν τη ζωή. Κάποιοι (αισιόδοξοι) ειδικοί κάνουν λόγο για ανάπτυξη ενός χαπιού που θα μπορεί να παρατείνει την ζωή ενός ανθρώπου για διάστημα που μπορεί να φτάνει ακόμη και τα δέκα έτη.
Η δράση
Το λίθιο, όπως έχει δείξει η έως τώρα μακρά εμπειρία αξιοποίησής του στην Ψυχιατρική, σταματά τα «σκαμπανεβάσματα» στη διάθεση των διπολικών (μανιοκαταθλιπτικών) ασθενών, αλλά επίσης μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες σε υψηλή δοσολογία. Ο τρόπος δράσης του στον εγκέφαλο δεν έχει ακόμη πλήρως κατανοηθεί.
Στις μύγες φαίνεται να παρατείνει τη ζωή τους, μπλοκάροντας τη δράση της πρωτεϊνης GSK-3. Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τους ερευνητές, θα είναι να κάνουν ανάλογες δοκιμές σε μεγαλύτερα πειραματόζωα (ποντίκια και μετά πιθήκους). Ο τελικός στόχος είναι ένα αντιγηραντικό φάρμακο κατάλληλο για τους ανθρώπους, το οποίο θα μπορούσαμε να παίρνουμε στη μέση ηλικία, με την προοπτική όχι μόνο να ζήσουμε μια δεκαετία παραπάνω, αλλά επίσης τα γηρατιά μας να είναι πιο υγιή. Όμως οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι ένα τέτοιο χάπι από λίθιο ή κάποια άλλη ουσία απέχει τουλάχιστον μια δεκαετία ή περισσότερες για να γίνει πραγματικότητα (αν όντως γίνει...).
Το λίθιο έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν ως τονωτικό, καθώς, επίσης, για τη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας (ποδάγρας) και της ημικρανίας. Στη σύγχρονη ιατρική, εκτός από τη σταθεροποίηση της ψυχικής διάθεσης, δοκιμάζεται για την ενίσχυση της μνήμης.
Τα πειράματα
Τα πειράματα διεξήγαγαν ερευνητές του Ινστιτούτου Υγιούς Γήρανσης του University College του Λονδίνου, του γερμανικού Ινστιτούτου Max Planck για τη Βιολογία της Γήρανσης και του Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας, με επικεφαλής την καθηγήτρια Λίντα Πάρτριτζ, και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Cell Reports».
Το λίθιο σε χαμηλές δόσεις παρέτεινε σημαντικά -16% κατά μέσο όρο και έως 18% το μέγιστο- τη ζωή των μυγών, αλλά σε υψηλές δόσεις αντίθετα τη συντόμευσε. Επί πλέον, το λίθιο σε χαμηλή δοσολογία μείωσε το στρες στον οργανισμό των μυγών και μπλόκαρε την παραγωγή λίπους, πράγματα που -σε έναν άνθρωπο -ισοδυναμούν με καλύτερη υγεία, εκτός από μακροβιότητα. Το επίτευγμα χαρακτηρίσθηκε «ενθαρρυντικό», επειδή μπορεί να ανοίγει το δρόμο για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων που παρατείνουν τη ζωή. Κάποιοι (αισιόδοξοι) ειδικοί κάνουν λόγο για ανάπτυξη ενός χαπιού που θα μπορεί να παρατείνει την ζωή ενός ανθρώπου για διάστημα που μπορεί να φτάνει ακόμη και τα δέκα έτη.
Η δράση
Το λίθιο, όπως έχει δείξει η έως τώρα μακρά εμπειρία αξιοποίησής του στην Ψυχιατρική, σταματά τα «σκαμπανεβάσματα» στη διάθεση των διπολικών (μανιοκαταθλιπτικών) ασθενών, αλλά επίσης μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες σε υψηλή δοσολογία. Ο τρόπος δράσης του στον εγκέφαλο δεν έχει ακόμη πλήρως κατανοηθεί.
Στις μύγες φαίνεται να παρατείνει τη ζωή τους, μπλοκάροντας τη δράση της πρωτεϊνης GSK-3. Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τους ερευνητές, θα είναι να κάνουν ανάλογες δοκιμές σε μεγαλύτερα πειραματόζωα (ποντίκια και μετά πιθήκους). Ο τελικός στόχος είναι ένα αντιγηραντικό φάρμακο κατάλληλο για τους ανθρώπους, το οποίο θα μπορούσαμε να παίρνουμε στη μέση ηλικία, με την προοπτική όχι μόνο να ζήσουμε μια δεκαετία παραπάνω, αλλά επίσης τα γηρατιά μας να είναι πιο υγιή. Όμως οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι ένα τέτοιο χάπι από λίθιο ή κάποια άλλη ουσία απέχει τουλάχιστον μια δεκαετία ή περισσότερες για να γίνει πραγματικότητα (αν όντως γίνει...).
Το λίθιο έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν ως τονωτικό, καθώς, επίσης, για τη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας (ποδάγρας) και της ημικρανίας. Στη σύγχρονη ιατρική, εκτός από τη σταθεροποίηση της ψυχικής διάθεσης, δοκιμάζεται για την ενίσχυση της μνήμης.