Ευρωζώνη: Μια μηχανή που παράγει συνεχώς χρέη – Πόσο μπορεί να αντέξει;
Από τη δημιουργία της τα δημόσια χρέη πολλών χωρών εκτοξεύτηκαν, ανάμεσα σε αυτά και της Ελλάδας, παρά το γεγονός ότι δεν είναι η «πρωταθλήτρια» αν ληφθεί υπόψη το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος. Τα σκήπτρα τα κατέχουν άλλοι.
Σε αυτό λοιπόν το περιβάλλον είναι να αναρωτιέται κανείς: Πόσο μπορεί να αντέξει η Ευρωζώνη; Μήπως τελικά η Ελλάδα ήταν απλά και μόνο το πειραματόζωο όχι για να αλλάξουν οι πολιτικές και να βελτιωθεί η κατάσταση, αλλά να συνηθίσουν οι Ευρωπαίοι να ζουν με ακόμη λιγότερα και την ψαλίδα με τους πλούσιους να ανοίγει ακόμη περισσότερο;
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα, συνολικά 6 χώρες έχουν δημόσιο χρέος που υπερβαίνει το ΑΕΠ τους και άλλες 16 χώρες έχουν χρέη που ξεπερνούν το 60% του ΑΕΠ, το ανώτατο όριο βάση της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Η Ελλάδα έχει χρέος 177% του ΑΕΠ, η Ιταλία 132,1%, η Πορτογαλία 130,2%, ενώ χρέος που υπερβαίνει το ΑΕΠ τους έχουν επίσης η Ιρλανδία (109,7%), η Κύπρος (107,5%) και το Βέλγιο (106,5%).
Τα επίπεδα του δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη αυξάνονται συνεχώς. Πέρυσι είχε φτάσει σχεδόν στο 92% κατά μέσο όρο. Από το 1999 καταγράφεται ραγδαία αύξηση και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλές χώρες υιοθέτησαν το ευρώ χωρίς να είναι έτοιμες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), όπως επίσης και στην αύξηση του ιδιωτικού δανεισμού.
Από τη κρίση του 2008 τα δημόσια χρέη των περισσοτέρων χωρών της Ευρωζώνης αυξήθηκαν δραματικά (σε ορισμένες περιπτώσεις όπως της Ιρλανδίας σχεδόν τετραπλασιάστηκαν) μέσα σε λίγα χρόνια. Η αιτία ήταν η ανάληψη των υποχρεώσεων του ιδιωτικού τομέα από τα κράτη – κυρίως των τραπεζών, οι οποίες διαφορετικά θα είχαν χρεοκοπήσει (κάτι που δεν ισχύει στην Ελλάδα, ο ιδιωτικός τομέας συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών, ήταν υγιέστατος, πριν από την εισβολή του ΔΝΤ).
Ο ρυθμός αύξησης του χρέους σε 13 ευρωπαϊκές χώρες, είναι υψηλότερος από το αντίστοιχο της Ελλάδας. Ακόμη και σε απόλυτους όρους, το ελληνικό χρέος είναι μακριά από τα ρεκόρ που κατέχουν πέντε χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, οι Γερμανία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ισπανία, το συνολικό μέσο χρέος των οποίων υπερβαίνει το 1 τρισεκατομμύρια ευρώ η κάθε μία.
Η Ελλάδα των μνημονίων είχε δημόσιο και ιδιωτικό εξωτερικό χρέος που ανερχόταν συνολικώς στο ύψος των 574.920.000.000 δολ., που αντιστοιχεί στο 174% στο ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 47.636 δολ. Ας δούμε όμως τι συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πρώτη την «επικυρίαρχη» Γερμανία.
Η Γερμανία έχει χρέος της τάξης των 2.851.467.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 142% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 57.755 δολ. Η Γαλλία έχει χρέος της τάξης των 2.556.980.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 182% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 74.619 δολ. Η Ολλανδία έχει χρέος της τάξης των 2.526.895.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 344% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 226.503 δολ.
Η Ιταλία έχει χρέος της τάξης των 2.748.126.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 108% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 36.841 δολ. Η Ισπανία έχει χρέος της τάξης των 1.283.184.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 167% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 52.045 δολ.
Πρόκειται για δύο χώρες, η Ιταλία και η Ισπανία που είναι αρκετά εκτεθειμένες στους κινδύνους της Ευρωζώνης με τη λιτότητα να αυξάνεται συνεχώς. Όσον αφορά στο Βέλγιο έχει χρέος της τάξης των 1.286.918.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 266% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 113.603 δολ.
Η Αυστρία έχει χρέος της τάξης των 820.010.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 200% του ΑΕΠ και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 90.128 δολ. Η Φινλανδία έχει χρέος της τάξης των 577.700.000.000 δολ. που αντιστοιχεί στο 155% του ΑΕΠ, και στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 68.960 δολ.
Για ποια Ευρωζώνη μιλάμε λοιπόν; Για αυτή που είναι έτοιμη να καταρρεύσει ή γι’ αυτή που μεταφέρει τα βάρη της συνεχώς στους πολίτες για ενισχύονται οι τράπεζες όταν την ίδια στιγμή τα έσοδα των χωρών καταρρέουν και οι προϋπολογισμοί των νοικοκυριών τινάζονται στον αέρα;
