Διαίσθηση: υπόθεση του νου ή της καρδιάς;
Η διαίσθηση συχνά θεωρείται ως μια μυστήρια έκτη αίσθηση.Ωστόσο, μια επιστημονική μελέτη στο ινστιτούτο HeartMath βοηθά να λύσουμε κάποια από τα μυστήρια, που περικυκλώνουν τη διαίσθηση,αποκαλύπτοντας ότι η καρδιά παίζει σημαντικό ρόλο στην παραλαβή και επεξεργασία διαισθητικών πληροφοριών.
Όλοι έχουμε ακούσει για περιπτώσεις όπως αυτή, που μια μητέρα ξαφνικά ανησυχεί για το παιδί της που παίζει στον κήπο και ανακαλύπτει ότι αυτό έχει βγει στο δρόμο και κινδυνεύει να το πατήσει αυτοκίνητο. Πολλοί από εμάς έχουμε νιώσει οι ίδιοι κάποιο διαισθητικό ερέθισμα. Η επιστημονική κοινότητα ωστόσο κοιτά με σκεπτικισμό την ιδέα της διαίσθησης και αναρωτιέται αν αυτή βασίζεται σε μνήμες από περασμένα περιστατικά ή αν πρόκειται για πραγματική αντίληψη ενός μελλοντικού γεγονότος.
Ο καθηγητής Rollin McCraty, διευθυντής έρευνας στο ινστιτούτοHeartMath στο Boulder Creek της Καλιφόρνιας, διηύθυνε μια επιστημονική μελέτη που εξέταζε την ύπαρξη φυσιολογικών ενδείξεων που σχετίζονται με διαίσθηση. Η μελέτη σκόπευε να ερευνήσει αν με κάποιο τρόπο μπορούμε να λάβουμε πληροφορίες για ένα γεγονός στο μέλλον πριν αυτό συμβεί, και αν ναι, να προσδιορίσει πού και πότε στο μυαλό και το σώμα του ατόμου αυτές οι πληροφορίες λαμβάνονται και επεξεργάζονται.
Η έρευνα του HeartMath έχει συζητηθεί στο περιοδικό Journal of Alternative and Complementary Medicine σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, (2/2004), αναφέρεται ο ρόλος της καρδιάς στην λήψη και επεξεργασία της διαισθητικής πληροφορίας. Το δεύτερο μέρος (4/2004)εστιάζει στο πού και πότε στον εγκέφαλο γίνεται η επεξεργασία της διαισθητικής πληροφορίας και πώς γίνεται η συνεργασία μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου σε αυτή τη διαδικασία.
Οι ερευνητές του HeartMath ανακάλυψαν ότι μπορούμε να έχουμε γνώση για ένα γεγονός, 5 έως 7 δευτερόλεπτα πριν αυτό συμβεί. Στην έρευνα τα άτομα που συμμετείχαν στα πειράματα έβλεπαν μια σειρά από εικόνες, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν ειρηνικές και ήρεμες,όπως τοπία, δέντρα και χαριτωμένα ζωάκια. Κάποιες, λίγες εικόνες παρεμβάλλονταν στη σειρά που έδειχναν βίαιες ή γενικότερα έντονα συναισθηματικές σκηνές, όπως ατυχήματα, ματωμένα μαχαίρια,φόνους.
Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων τα άτομα που συμμετείχαν εξετάζονταν με μηχανήματα, που κατέγραφαν ψυχοσωματικές αντιδράσεις, όπως EEG (εγκεφαλικά κύματα), ECG (ηλεκτροκαρδιογράφημα), αλλαγές στην αναπνοή και το σφυγμό,ενδείξεις εκκρίσεων στο σώμα. Οι ενδείξεις παρουσίαζαν κάποια συναισθηματική αντίδραση των συμμετεχόντων 5 με 10 δευτερόλεπτα πριν την εμφάνιση της δυσάρεστης εικόνας.
Η διαίσθηση είναι μια διαδικασία που εμπλέκει νου και καρδιά
Τα αποτελέσματα των πειραμάτων δείχνουν ότι η καρδιά λαμβάνει τη διαισθητική πληροφορία και αντιδρά σε αυτή. Οι σημαντικές αλλαγές στο ρυθμό των χτύπων της καρδιάς λίγο πριν την εμφάνιση των δυσάρεστων εικόνων, σηματοδοτούν αυτό το γεγονός σε σύγκριση με τον ήρεμο ρυθμό των χτύπων της καρδιάς, κατά τη διάρκεια θέασης των υπόλοιπων εικόνων. Το γεγονός ότι η καρδιά συμμετέχει στην αντίληψη μελλοντικών εξωγενών περιστάσεων είναι ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα. Η κλασσική επιστημονική θέαση θεωρεί τον εγκέφαλο ως μοναδικό πεδίο,στο οποίο γίνεται η επεξεργασία της πληροφορίας. Αυτή η μελέτη ανοίγει ένα νέο πεδίο έρευνας προς μια διαφορετική θέαση και κατανόηση της διαίσθησης και προτείνει ότι αυτή είναι μια πιο ευρεία διαδικασία, που εμπλέκει τουλάχιστον τον εγκέφαλο και την καρδιά σε μια μεταξύ τους στενή συνεργασία.
Ένα επίσης ενδιαφέρον αποτέλεσμα του πειράματος ήταν ότι υπήρξαν διαφορές στην λήψη της διαισθητικής πληροφορίας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Οι γυναίκες φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στη λήψη της μελλοντικής συναισθηματικής πληροφορίας. Οι αντιδράσεις των γυναικών ήταν πιο έντονες από των ανδρών στη θέαση των ίδιων εικόνων. Ο καθηγητής McCraty εξηγεί ότι «με βάση αυτή και άλλες μελέτες, που προηγήθηκαν, βγάζουμε το συμπέρασμα ότι όσο μεγαλύτερη είναι για το άτομο η συναισθηματική σημασία του μελλοντικού γεγονότος, τόσο πιο έντονη είναι η αντίδραση που καταγράφεται από τη λήψη της διαισθητικής πληροφορίας».
Η καρδιά έχει θεωρηθεί ως κανάλι γνώσης και σοφίας που ξεπερνά τη συνηθισμένη αντίληψή μας σε κυριολεκτικά όλους τους αρχαίους και σύγχρονους ανθρώπινους πολιτισμούς. Το HeartMath πιστεύει ότι η σπουδαιότητα της ανακάλυψης έγκειται στην ανακάλυψη της άμεσης συμμετοχής της καρδιάς στην επεξεργασία της διαισθητικής πληροφορίας.
Ο καθηγητής McCraty λέει ότι «από όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη έρευνα που μετρά και αποδεικνύει τη συμμετοχή της καρδιάς στην διαισθητική αντίληψη και αυτό είναι μια σημαντική ένδειξη ότι ο εγκέφαλος δε λειτουργεί μόνος του σε τέτοιες περιπτώσεις. Αυτή είναι μια σημαντική ανακάλυψη, που μπορεί να ανοίξει την πόρτα σε ακόμη μεγαλύτερες επιστημονικές μελέτες για το ρόλο της καρδιάς στην αντίληψη και τη συμπεριφορά του ανθρώπου».
Αυξάνοντας την ικανότητά μας να προσχεδιάζουμε,βασισμένοι στην διαίσθησή μας
Η διαισθητική αντίληψη παίζει σημαντικό ρόλο σε καθημερινές αποφάσεις, σε πεδία όπως η εργασία, η ιατρική διάγνωση, η νομική,τα αθλητικά παιχνίδια, οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, η αποφυγή κινδύνων στην οδήγηση, η σχέση μεταξύ μητέρας - παιδιού ή δασκάλου- μαθητή. Αν η καρδιά παίζει έναν τόσο σημαντικό ρόλο στη διαισθητική αντίληψη, τότε μαθαίνοντας να παρατηρούμε πιο προσεκτικά τις μικροαλλαγές στον τρόπο που αισθανόμαστε, ή το ρυθμό της καρδιάς, μπορούμε να αναπτύξουμε την ικανότητα της διαίσθησης.
Το ινστιτούτο του HeartMath
Ιδρύθηκε το 1991 από τον Doc Childre και για παραπάνω από μια δεκαετία πραγματοποιεί έρευνες που εστιάζουν στη σχέση μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου και στους τρόπους, που αυτή επιδρά στη φυσική, νοητική, ψυχολογική, συναισθηματική υγεία και συμπεριφορά μας.
Βασισμένο σε ετούτη τη μελέτη, το ινστιτούτο του HeartMath έχει αναπτύξει μια σειρά από επιστημονικά εξειδικευμένα εργαλεία, μαζί και την απαραίτητη τεχνολογία, ώστε να βοηθήσει ανθρώπους να μειώσουν το στρες, και να μπορέσουν να αποκτήσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Το ινστιτούτο είναι γνωστό διεθνώς και έχει συμμετάσχει σε πολλά ιατρικά, ψυχολογικά και βιοϊατρικά συνέδρια.
