Η ζωή μας μια Τράπεζα Μνήμης

Φαντάσου να ξυπνούσες ένα πρωί χωρίς καμία ανάμνηση, χωρίς σύνδεση με το παρελθόν ή το περιβάλλον σου. Μερικές φορές εύχεσαι να μπορούσες να το κάνεις αυτό, άλλες, και μόνο η ιδέα σε τρομάζει... Όπως όλα, έτσι και αυτή η ιδέα έχει δυο όψεις και αν δεν εξετάσεις αντικειμενικά και τις δυο, δεν μπορείς να είσαι ελεύθερος στις επιλογές σου. Πολλά από αυτά που καταχωρούμε στην τράπεζα του νου μας, τη μνήμη, είναι χρήσιμα, απόλυτα απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία της καθημερινότητας μας. Σκέψου να έπρεπε κάθε πρωί, προτού ξεκινήσεις για το γραφείο, να μάθαινες από την αρχή πώς να οδηγείς το αυτοκίνητο σου. Σίγουρα δεν θα κατέληγες συχνά στο γραφείο, ήρεμος και χαλαρός. Σκέψου να ξεχνούσες το όνομα σου, τι δουλειά κάνεις, όλη την εκπαίδευση σου και να μην ήξερες πού έπρεπε να πας ή τι έπρεπε να κάνεις με τον εαυτό σου μέσα στη μέρα. Πραγματικά θα ήταν χαοτική και αγχωτική μια τέτοια προοπτική.

Από την άλλη, τα περισσότερα από όσα κουβαλάμε σε αυτή την άπειρη τράπεζα του νου, είναι σκουπίδια, άχρηστες πληροφορίες που, όχι μόνο μας είναι ανώφελα για να τα κουβαλάμε, αλλά γίνονται ολοένα και πιο βαρύ φορτίο, που μας εμποδίζει να είμαστε ανάλαφροι και αγνοί ταξιδιώτες. Πολύ θα θέλαμε τα περισσότερα απ’ όλα αυτά που κουβαλάμε (αναγκαστικά, πιστεύουμε) να τα αδειάζαμε κάπου και να κάναμε τη ζωή μας ευκολότερη.

Το κάνουμε στον υπολογιστή μας: προχωράμε εύκολα σε φορμάτ, με σκοπό να πετάξουμε τα άχρηστα, να βάλουμε πιο εύχρηστα και γρήγορα προγράμματα και να ορίσουμε νέες λειτουργίες, πιο αποδοτικές, πιο χαρούμενες, κάνοντας τον υπολογιστή μας πιο γρήγορο και εύχρηστο. Δεν τολμούμε να σκεφτούμε το ίδιο για τον ισχυρότερο και ευφυέστατο υπολογιστή που υπάρχει, τον οποίο διαθέτουμε (και θα διαθέτουμε για πάντα) αλλά δεν γνωρίζουμε: το νου μας.

Οι λόγοι που δεν το κάνουμε αυτό είναι κυρίως δύο: Πρώτον, δεν μας έδειξε ποτέ κανείς πώς να το κάνουμε αυτό. Αντίθετα, όλη η εκπαίδευση μας έχει βασιστεί στη συλλογή, στην καταχώρηση και στη διεκδίκηση όλο και περισσότερων πληροφοριών, όλο και περισσότερου χώρου αποθήκευσης. Δεύτερον, φοβόμαστε ότι χωρίς το φορτίο μας θα είμαστε γυμνοί και ανασφαλείς. 

Πιστεύουμε ότι αυτό μας προστατεύει, ότι το χρειαζόμαστε για να ορίζουμε τον εαυτό μας. Βασιζόμαστε στη μνήμη για να ερμηνεύσει τη ζωή μας, χωρίς να γνωρίζουμε ότι αυτή λειτουργεί όπως ακριβώς μια τράπεζα: ό,τι καταθέτεις, αυτό παίρνεις. Το δυστύχημα εδώ είναι ότι αγνοούμε τις καταθέσεις, τις αναλήψεις, τις παραλήψεις, τις ελλείψεις και γενικά τον τρόπο που το σύστημα του νου λειτουργεί. Ο προσωπικός σου λογαριασμός είναι το υποσυνείδητο σου. Είναι το τμήμα του νου που καταγράφει και καταχωρεί χωρίς παραλήψεις.

Μη βιαστείς όμως να αλλάξεις τίποτα. Αξίζει να ρίξεις μια ματιά γύρω σου, στο σπίτι σου, στις ντουλάπες σου. Είναι εκπληκτικό, και φαίνεται υπερβολικά απλό για να είναι αληθινό, όμως, όπως είναι τα ντουλάπια σου, έτσι ακριβώς είναι και ο νους σου αλλά δεν το έχεις προσέξει.

Μήπως κρατάς ρούχα που έχεις χρόνια να φορέσεις; Δες αν συλλέγεις διάφορα χρήσιμα και άχρηστα πραγματάκια για διάφορους λόγους, γεμίζοντας το σπίτι σου με αντικείμενα που σπάνια ή ποτέ δεν χρησιμοποιείς. Ίσως πάλι, οι ντουλάπες σου να είναι άψογες, στοιχισμένες, καθαρές, σε απόλυτη τάξη, ανά χρώμα, είδος και όποια άλλη κατηγορία έχεις σκεφτεί για να έχεις τάξη και αρμονία στη ζωή σου. Μπορεί να σου αρέσει να πετάς τα πράγματα σου από ‘δω και από ‘κει, να είναι τα ντουλάπια σου ένα χάος. Παρατήρησε τα όλα αυτά, αξίζει τον κόπο. Τίποτα δεν κάνουμε τυχαία. Εκφράζουμε αυτό που είμαστε.

Ο καθένας έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες όσον αφορά τον τρόπο που διαχειρίζεται τα πράγματα του, τα ντουλάπια, το σπίτι του. Με τον ίδιο αυτό ιδιαίτερο τρόπο, διαχειρίζεται και το νου του. Όπως ακριβώς διαχειρίζεσαι τα μικρά της καθημερινότητας σου, έτσι λειτουργείς και εσωτερικά αλλά δεν έχεις εκπαιδευτεί να το παρατηρείς. Παρόμοιες πολύτιμες πληροφορίες για τον εαυτό σου, μπορεί να σου δώσει ο τρόπος που οδηγείς και συμπεριφέρεσαι στο δρόμο, αλλά και πολλά άλλα πράγματα που κάνεις... συνήθως ασυνείδητα.

Το θέμα είναι ότι ασυνείδητα έχουμε γεμίσει το νου μας (το υποσυνείδητο) με άπειρες αναμνήσεις, πεποιθήσεις, απόψεις, που αδιάκριτα επεμβαίνουν και ελέγχουν τη ζωή μας. Νομίζουμε ότι επιλέγουμε τις κινήσεις μας, όπως νομίζουμε ότι περιοριζόμαστε από εξωτερικούς αναγκασμούς. Και οι δυο απόψεις είναι λανθασμένες και στηρίζονται στην άγνοια.

Αρνητικές μνήμες από το παρελθόν θέλουμε να τις ξεχνάμε για να μην μας πονάνε. Πού τέτοια τύχη όμως; Όσο περισσότερο τις αρνιόμαστε, τόσο φαίνεται να πεισμώνουν και να μας στοιχειώνουν. Θετικά περιστατικά που μας έχουν γαληνέψει, θέλουμε να τα επαναλαμβάνουμε αλλά δεν φαίνεται να καταφέρνουμε να ξαναζούμε την ίδια ένταση των συναισθημάτων μας, όσο και αν έχουμε τέλεια προγραμματίσει το νου μας ή με απόλυτη ακρίβεια σχεδιάσει τις κινήσεις μας.

Το δυστύχημα είναι ότι βασιζόμαστε στη μνήμη: στις προσδοκίες για το μέλλον, στους φόβους του παρελθόντος, για να καθορίσουμε το παρόν μας. Κάθε φορά διαπιστώνουμε ότι αυτό δεν γίνεται, αλλά κάθε φορά εξακολουθούμε να θέλουμε να αποφύγουμε (το αρνητικό) ή να επαναλάβουμε (το θετικό) που ανήκουν πια στο παρελθόν. Ζούμε σε ανύπαρκτο χρόνο ενώ ελπίζουμε σε ένα διαφορετικό μέλλον, εξακολουθώντας να αγνοούμε το παρόν.

Όμως, κάθε στιγμή είναι μοναδική. Δεν υπάρχουν συνηθισμένες στιγμές, όσο και αν μας βολεύει να σκεφτόμαστε ότι η ζωή είναι μια ρουτίνα ή ότι επαναλαμβάνεται ή ότι παραμένει στάσιμη. Αυτό που λείπει είναι η συνειδητότητα στο παρόν. Χρειάζονται άλλες διαδικασίες σκέψης για να ζούμε στο παρόν (το μόνο πραγματικό χρόνο). Όσο και αν λογικά όλοι ξέρουμε ότι το παρόν είναι το μόνο που έχουμε ουσιαστικά και ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το μέλλον, η αλήθεια είναι ότι η θεωρία από την πράξη απέχει κόσμους μακριά η μια από την άλλη.

Η ζωή δεν είναι ανάμνηση ούτε προσδοκία. Η ζωή είναι ΤΩΡΑ και την καθορίζουμε με τον τρόπο που σκεφτόμαστε για αυτήν. Κάποια στιγμή, όσοι από μας επιλέγουμε να ζούμε συνειδητά και ουσιαστικά, πρέπει να ασχοληθούμε με αυτήν την τεράστια ατομική τράπεζα και να αναλάβουμε την ευθύνη για τις καταθέσεις μας και τη διαχείριση τους.

Πηγή