Λέιζερ: μια εναλλακτική πηγή ενέργειας
Οι επιστήμονες ελπίζουν με τη βοήθεια του superlaser να αναπαραγάγουν υλικό περίπου στην ίδια κατάσταση όπως στο εσωτερικό του Ήλιου και άλλων άστρων. Αυτό είναι απαραίτητο για τη μελέτη των διαδικασιών ανάφλεξης και καύσης του θερμοπυρηνικού καυσίμου και θα επιτρέψει να κατανοήσουμε καλύτερα εάν ο αντιδραστήρας τύπου λέιζερ μπορεί να αποτελέσει μια υποσχόμενη πηγή ενέργειας σε σχέση με όσους λειτουργούν με συνηθισμένο νερό.
Η αρχή της λειτουργίας του αντιδραστήρα έχει ως ακολούθως. Στο κέντρο του θα τοποθετηθεί ο στόχος, μια μικρή σφαίρα βηρυλλίου, η οποία είναι γεμισμένη με μίγμα δευτερίου και τριτίου, που είναι ισότοπα του υδρογόνου.
Ο στόχος θα «πλήττεται» ταυτοχρόνως από 192 ακτίνες λέιζερ, θα ζεσταθεί, το δευτέριο και το τρίτιο θα αρχίσουν να αντιδρούν και θα συμβεί μια θερμοπυρηνική μικροέκρηξη. Στη θεωρία θα πρέπει να παραχθεί πολύ περισσότερη θερμότητα από όση δαπανήθηκε για τη θέρμανση του στόχου. Η αλήθεια είναι ότι αυτό ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι οι μικροεκρήξεις θα επαναλαμβάνονται τουλάχιστον 10 φορές ανά δευτερόλεπτο. Στον κόσμο υπάρχει παρόμοιο λέιζερ στις ΗΠΑ και ένα άλλο ακόμη κατασκευάζεται στη Γαλλία. Το ρωσικό θα είναι μιάμιση φορά πιο ισχυρό.
Ας προσθέσουμε ότι σε καμία θερμοπυρηνική εγκατάσταση προς το παρόν δεν έχει παραχθεί αισθητή αύξηση της θερμότητας από την αντίδραση, σε σχέση με εκείνη, που δαπανήθηκε γι' αυτήν. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τους αντιδραστήρες λέιζερ, αλλά και για την κύρια ανταγωνιστική τους αρχή, εκείνη, που βασίζεται στη μέθοδο tokamak, όπου το πλάσμα στον αντιδραστήρα αναφλέγεται από ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Ούτε στην ΕΣΣΔ, όπου εφευρέθηκε το tokamak, ούτε σε άλλες χώρες, κάποιος παρόμοιου τύπου αντιδραστήρας δεν λειτούργησε πλήρως, εξηγεί ο ειδικός του Ενωμένου Ινστιτούτου Πυρηνικών Ερευνών στη Ντούμπνα Αλεξάντρ Βινογκράντοφ:
Ο ακαδημαϊκός Γεβγκένι Βέλιχοφ, ο οποίος όλη του τη ζωή ασχολείται με αυτήν την έρευνα, στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης υποσχόταν ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα πολύ σύντομα... Ωστόσο εμφανίζονταν νέες γενεές tokamak, όλο και πιο τελειοποιημένα, η μία συσκευή αντικαθιστούσε την άλλη και μέχρι σήμερα δεν υπάρχει βιομηχανικού επιπέδου παραγωγή ενέργειας. Επομένως απέχουμε από το να υπάρξει μια σταθερή θερμοπυρηνική αντίδραση σύντηξης και μια σταθερά λειτουργούσα εγκατάσταση με βάση το tokamak.
Με βάση τον τύπο του tokamak στη Γαλλία κατασκευάζεται ένας ITER, ένας Διεθνής Πειραματικός Θερμοπυρηνικός Αντιδραστήρας, όπου επίσης συμμετέχει η Ρωσία. Τα πρώτα πειράματά του, όπως και στο ρωσικό λέιζερ στο Σαρόφ, έχουν προγραμματιστεί για το 2020. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο μεθόδων θα επιτρέψει στους επιστήμονες να αποφασίσουν σχετικά με τον μελλοντικό πρότυπο αντιδραστήρα. Σύμφωνα με έναν εμπειρογνώμονα στον τομέα της ασφάλειας από τη ραδιενέργεια, τον Μαξίμ Σινγκάρκιν, αυτό προφανώς δεν θα συμβεί σύντομα:
Οι επιστήμονες δεν έχουν μια κατηγορηματική άποψη σχετικά με αυτές τις διαδικασίες. Η αναζήτηση διεξάγεται στα όρια των θεμελιωδών ερευνών, οι οποίες δεν είναι ακόμη σε θέση ούτε καν περίπου να περιγράψουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της μίας ή της άλλης τεχνολογίας.
Είναι αδύνατο να προβλεφθεί σήμερα ποια μέθοδος θα επικρατήσει, θεωρεί ο Μαξίμ Σινγκάρκιν. Με βάση ποια αρχή η ανθρωπότητα θα οδηγηθεί στην θερμοπυρηνική ενέργεια σύντηξης κανείς δεν το γνωρίζει προς το παρόν.
