Φτιάχνει πορτραίτα από το DNA ανυποψίαστων ανθρώπων
Η Αμερικανίδα καλλιτέχνης Heather Dewey-Hagborg «χτενίζει» τους δρόμους της Νέας Υόρκης ψάχνοντας για στοιχεία που θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για το επόμενό της δημιούργημα...
Δεν της παίρνει πολύ ώρα μέχρι να βρει αυτό που ψάχνει, καθώς αναζητά τσίχλες, αποτσίγαρα, τρίχες ή οτιδήποτε άλλο φέρει ανθρώπινο γενετικό υλικό. Όταν δει ένα αποτσίγαρο καταλαβαίνει αν είναι παλιό ή όχι, ενώ αυτό που την ενδιαφέρει είναι να έχει διαποτιστεί με την περισσότερη δυνατή ποσότητα σάλιου.
Η καλλιτέχνιδα χρησιμοποιεί το DNA που συλλέγει από τους δρόμους ως βάση για τα πορτραίτα της. Στην ουσία προσπαθεί να φτιάξει την εικόνα του ανθρώπου που μάσησε την τσίχλα ή κάπνισε το τσιγάρο, μέσα από το γενετικό του υλικό.
Όπως επισημαίνει, τα πορτραίτα της ενώνουν την τέχνη και την επιστήμη, εγείροντας ερωτήματα για την περιφρούρηση της ιδιωτικότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων.
Για να φτιάξει το πορτραίτο της κόβει το δείγμα που έχει συλλέξει σε μικρά κομματάκια, τα οποία επεξεργάζεται με χημικές ουσίες για να εξάγει ίχνη DNA.
Το γενετικό υλικό αποστέλλεται σε εργαστήριο όπου και αποκωδικοποιείται. Μετά τη διεργασία το εργαστήριο στέλνει το DNA πίσω στην καλλιτέχνιδα σε μορφή σχεδιαγράμματος, το οποίο εκείνη χρησιμοποιεί για να φτιάξει τα πορτραίτα.
Ένα ιδανικό δείγμα της δίνει πληροφορίες για την εθνικότητα, το φύλο, το χρώμα των μαλλιών και των ματιών, αλλά και για πιο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα το πλάτος της μύτης και την απόσταση μεταξύ των ματιών.
Η καλλιτέχνιδα εισάγει τις πληροφορίες σε ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή, το οποίο παράγει τρισδιάστατα μοντέλα του προσώπου στο οποίο ανήκει το γενετικό υλικό.
Χρησιμοποιώντας ως πρότυπο την τρισδιάστατη εικόνα, η Αμερικανίδα φτιάχνει μια μάσκα, η οποία δεν είναι πανομοιότυπη με το αληθινό πρόσωπο, ωστόσο του μοιάζει αρκετά.
Αν και στόχος της είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό, τα πορτραίτα της καλλιτέχνιδας εγείρουν ηθικά ζητήματα. Μάλιστα πολλοί την κατηγορούν ότι ακροβατεί στη λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και της παραβίασης της ιδιωτικότητας, αφού δεν εξασφαλίζει τη συναίνεση του δότη.
Η ίδια πάντως χαιρετίζει την κριτική και επισημαίνει ότι από τη στιγμή που το πρότζεκτ της προκαλεί δημόσια διαμάχη για το γενετικό προφίλ, τότε κατάφερε να πετύχει τον στόχο της.
ΠηγήΗ καλλιτέχνιδα χρησιμοποιεί το DNA που συλλέγει από τους δρόμους ως βάση για τα πορτραίτα της. Στην ουσία προσπαθεί να φτιάξει την εικόνα του ανθρώπου που μάσησε την τσίχλα ή κάπνισε το τσιγάρο, μέσα από το γενετικό του υλικό.
Όπως επισημαίνει, τα πορτραίτα της ενώνουν την τέχνη και την επιστήμη, εγείροντας ερωτήματα για την περιφρούρηση της ιδιωτικότητας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων.
Για να φτιάξει το πορτραίτο της κόβει το δείγμα που έχει συλλέξει σε μικρά κομματάκια, τα οποία επεξεργάζεται με χημικές ουσίες για να εξάγει ίχνη DNA.
Το γενετικό υλικό αποστέλλεται σε εργαστήριο όπου και αποκωδικοποιείται. Μετά τη διεργασία το εργαστήριο στέλνει το DNA πίσω στην καλλιτέχνιδα σε μορφή σχεδιαγράμματος, το οποίο εκείνη χρησιμοποιεί για να φτιάξει τα πορτραίτα.
Ένα ιδανικό δείγμα της δίνει πληροφορίες για την εθνικότητα, το φύλο, το χρώμα των μαλλιών και των ματιών, αλλά και για πιο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα το πλάτος της μύτης και την απόσταση μεταξύ των ματιών.
Η καλλιτέχνιδα εισάγει τις πληροφορίες σε ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή, το οποίο παράγει τρισδιάστατα μοντέλα του προσώπου στο οποίο ανήκει το γενετικό υλικό.
Χρησιμοποιώντας ως πρότυπο την τρισδιάστατη εικόνα, η Αμερικανίδα φτιάχνει μια μάσκα, η οποία δεν είναι πανομοιότυπη με το αληθινό πρόσωπο, ωστόσο του μοιάζει αρκετά.
Αν και στόχος της είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό, τα πορτραίτα της καλλιτέχνιδας εγείρουν ηθικά ζητήματα. Μάλιστα πολλοί την κατηγορούν ότι ακροβατεί στη λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ της ελευθερίας της έκφρασης και της παραβίασης της ιδιωτικότητας, αφού δεν εξασφαλίζει τη συναίνεση του δότη.
Η ίδια πάντως χαιρετίζει την κριτική και επισημαίνει ότι από τη στιγμή που το πρότζεκτ της προκαλεί δημόσια διαμάχη για το γενετικό προφίλ, τότε κατάφερε να πετύχει τον στόχο της.